UYUŞTURUCU VEYA UYARICI MADDELERLE İLGİLİ SUÇLAR

Uyuşturucu veya uyarıcı maddelerle ilgili suçlar:

i-) İmal suçu,

ii-) Bulundurma, devir ve ticaret suçları,

iii-) Kullanma suçlarıdır.

Karşılaştırmalı hukukta suçların benzerlik göstermesi ülkelerin imzalamış oldukları uluslararası sözleşmelerden kaynaklanmaktadır.

Yasa uyuşturucu madde ticaretini, ülkeler arasında yani dış ticaret (TCK 188/1) ve ülkede yani (iç) ticaret (TCK 188/3) olarak iki ayrı suç şeklinde düzenlemiştir. Ülke içinde ticaret suçunun fiilleri ise satmak, satışa arz etmek, başkalarına vermek, sevk etmek, nakletmek, depolamak, satın almak, kabul etmek veya bulundurmak şeklinde düzenlenmiştir Başkalarına vermek, sevk etmek, nakletmek depolamak fiilleri ülke içinde ticarete aracılık yapma fiilleridir. Bu nedenle ülke içinde ticaret kavramına dahil edilmeleri gerekir.^[1]

Türk Ceza Kanunu açısından uyuşturucu ya da uyarıcı maddeyi, ülkemizin taraf olduğu sözleşmelerde, yasalarımızda veya yasaların verdiği yetkiye dayanan Bakanlar Kurulu kararlarında uyuşturucu madde olduğu kabul edilerek; tıbbi ve bilimsel amaçlar dışında imali, ithali, ihracı, satılması, satın alınması, bedelsiz devredilmesi, bedelsiz devralınması, bulundurulması, sevk edilmesi, nakledilmesi, kullanılması yasaklanan ya da ruhsata bağlanan; ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak belirtilen eylemlere konu edilmesi suç oluşturan doğal veya yapay maddelerdir.

Uyuşturucu veya uyarıcı madde olmamakla birlikte üretimi resmi makamların iznine veya satışı yetkili hekim tarafından düzenlenen reçeteye bağlı olan ve uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisi doğuran maddeler de uyuşturucu veya uyarıcı maddelere ilişkin hükümlere tabidir.

Uyuşturucu madde sayılmayan kötüye kullanıldığı takdirde uyuşturucu maddelere benzer olumsuz etki yapan sentetik ilaçlar ve diğer maddeler psikotrop olarak tanımlanmaktadır. 1971 tarihli Psikotrop Maddeler Sözleşmesi Eki I, II, III ve IV cetvellerde yer alan doğal veya yapay herhangi bir madde ya da ürün psikotrop madde olarak adlandırılır.

İmal ve ticaret suçlarının konusunu psikotrop maddelerin oluşturması cezayı hafifletici sebep olarak kabul edilmiştir. Aynı etkiyi doğurmasına rağmen böyle bir ayrım yapılması ceza adaletine uygun düşmemektedir.^[2]

Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanma suçu tek başına neticelenen bir eylem değildir. Kullanma fiilini gerçekleştirebilmek için öncelikle uyuşturucu madde satın alınması ve uyuşturucu madde bulunması gerekir. Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanımı, kişisel ve toplumsal sonuçları olan yaptırımlar ve tedbirler alınması toplum menfaatine suçlardır. Ceza yaptırımı dışında, kullanan ve bağımlı durumdaki kişilerin bedensel ve ruhsal rahatsızlıkları dikkate alınarak tedavi amaçlı tedbirler alınması ve denetimli serbestlik uygulanması gerekir.^[3]

Uyuşturucu veya uyarıcı etki doğurmamakla birlikte uyuşturucu veya uyarıcı madde üretiminde kullanılan ve ithal veya imali resmi makamların iznine bağlı olan maddenin ülkeye sokulması, imal edilmesi, satılması, satın alınması, nakledilmesi, depolanması veya ihraç edilmesi ayrı bir suç olarak TCK 188/7'de tanımlanmıştır.

---

[1]      Zafer, Hamide Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde İmal ve Ticareti Suçu (TCK 188), S. 1-29., s. 6

        http://hamidezafer.com/wp-content/uploads/2012/05/27-Uyu%C5%9FturucuTicareti-Tebli%C4%9F-YEN%C4%B0-SON-MET%C4%B0N-PDF.pdf erişim: 6/10/2015

[2]      Zafer, s. 10.

[3]      Tuncer, Arzu(2011) Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Ticareti ve Kullanılmasına İlişkin Suçlar, İstanbul Kültür Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hukuk ABD.,Kamu Hukuku Programı, Yayımlanmamış Doktora Tezi, s. 55,56.