Osmanlı Devleti’nin son resmî bütçesi, 1880’de yayımlandı. O tarihte gelirler 16.155.80 Lira, giderler ise 17.339.251 Lira olarak belirlenmişti. Her iki rakam da uydurma olduğundan ve sadece Avrupa ülkelerinin gözünü boyamak amacıyla ortaya atıldığından bu rakamları dikkate almamak gerekir
Her ne kadar bu rakamların doğru olmadığını ispatlamak için elimde başka bir veri olmasa da adı geçen savaşın neticesinde Rumeli, Bulgaristan, Romanya, Sırbistan, Bosna-Hersek, Kıbrıs, Mısır, Tesalya, Manastır ve Erzurum vilayetlerinin bir kısmının, yani 12 milyonluk bir nüfusun Osmanlı hâkimiyetinden çıktığı göz önünde bulundurulduğunda (ki bunların bir kısmı tamamen, bir kısmı kısmen Osmanlı’ya bağlı olup vergi ödüyordu) Osmanlı gelirlerinin yalnızca 51 Rus Genelkurmay Belgelerinde II. Abdülhamid ve Osmanlı Ordusu 850.000 Lira azalmış olmasının imkânsız olduğu görülecektir. Kaldı ki birçok yerde insanlar savaş nedeniyle büyük zarar görmüş ve Müslüman nüfus da azalmıştı. Çok iyi bilinmektedir ki, Osmanlı’nın en zengin vilayeti, 800.000 Liralık brüt gelire sahip Aydın Vilayeti’dir.
Buna göre ancak diğer 19 vilayet de Aydın kadar zengin olduğu takdirde Osmanlı’nın gelirleri 16 milyon Lira’ya ulaşabilirdi. Fiiliyatta ise Manastır Vilayeti hiçbir gelire sahip değilken Musul, Bitlis, Kastamonu, Halep ve Diyarbakır vilayetleri de oldukça sınırlı gelire sahiptir. Bütün bunlara dayanarak Osmanlı’nın gelirlerinin 11 milyon Lira’yı geçmesinin mümkün olmadığını söylemek mümkündür. Bu miktarın da 1.600.000 Lira’lık kısmının Osmanlı’nın dış borçlarına, 350.000 Lira’lık kısmının ise savaş tazminatı olarak Rusya’ya ödenmesi gerekmektedir. Sonuç olarak gelirlerin tamamı ancak 9 milyon Lira’dan (81 milyon Ruble) ibarettir.
Jandarma birlikleri için de belirtilen rakamdan çok daha azı harcanmakta ve bu harcamalar vilayetlerin hesabından yapılmaktadır. Jandarmalar neredeyse hiç maaş almamakta, geçimlerini de zorbalıkla sağlamaktadırlar.
s. 51
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder