1105
Kanun Numarası : 1632
Kabul Tarihi :
22/5/1930
Yayımlandığı R. Gazete :
Tarih : 15/6/1930 Sayı : 1520
Yayımladığı Düstur :
Tertip : 3 Cilt : 11 Sayfa : 367
*
* *
Bu Kanunun
yürürlükte olmayan hükümleri için bakınız
"Yürürlükteki
Bazı Kanunların Mülga Hükümleri
Külliyatı",
Cilt: 1 Sayfa: 125
*
* *
BİRİNCİ KISIM
Askeri suçlar ve kabahatler ve cezalar
BİRİNCİ BAP
Esaslar
Askeri cürüm ve kabahat :
Madde 1 – Türk Ceza Kanununa göre
cürümler ve cezalar hakkında umumi suretle cari olan esaslar bu kanunda hilafı
yazılı olmadıkça askeri cürümler ve cezalar hakkında da tatbik olunur.
1
- Bu kanunun ölüm, ağır hapis ve hapis cezalariyle cezalandırdığı suçlar askeri
cürümlerdir.
——————————
(1) a - Bu Kanunda geçen "erat" tabiri 4/1/1961 tarih ve 211
sayılı Kanunun 118. maddesi ile "erbaş ve er" olarak değiştirilmiş ve
metne işlenmiştir.
b - Bu Kanundaki Adli amirlik müessesesinin görev ve
yetkileri,25/10/1963 tarih ve 353 sayılı Kanunun 259. maddesi gereğince askeri
mahkemeler kurulmuş olduğundan, adı geçen Kanunun geçici 1. maddesi ile sona
ermiştir.
c - Bu Kanundaki, 16/6/1964 tarih ve 477 sayılı Kanunun cezalandırdığı
suçlara ait hükümler, adı geçen Kanunun 64. maddesi ile ilga edilmiş olduğundan
ilgili maddelerdeki açıklamalarda; ilga edilmiş olan maddedeki suçun 16/6/1964
tarih ve 477 sayılı Kanunun hangi maddesi ile cezalandırılmış olduğu da
belirtilmiştir.
d - 26/10/1963 tarih ve 357 sayılı Askeri Hakimler Kanununun
41.maddesinde".....diğer kanunların bu kanuna aykırı hükümleri, bu kanunun
kapsadığı kişiler hakkında uygulanmaz" denilmektedir.
e - Bu Kanunda geçen "ihtiyat zabit ve ihtiyat askeri
memurlar" ibareleri 29/11/1983 tarih ve 2962 sayılı Kanunun 2. maddesi ile
"yedek subay ve yedek askeri memurlar" şeklinde değiştirilmiş ve
metne işlenmiştir.
f - Bu Kanunda geçen "uzman çavuş" tabiri, 18/3/1986
tarih ve 3269 sayılı Kanunun 21. maddesi ile "uzman erbaş" olarak
değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
g - Bu Kanunda ve diğer Kanunlarda geçen;
A) “Başgedikli”, “Gedikli” ve “Küçük Zabit” ibareleri “Astsubay”,
B) “Toplu Efrad” ibaresi “Toplu Asker”, “Efrat” ibaresi sadece “Erbaş
ve Er”, “Nefer” ibaresi “Er”,
C) “Tard, ihraç ve rütbenin geri alınması” fer’i cezaları (erbaşlar
için öngörülen rütbenin geri alınması fer’i cezası hariç) “Türk Silahlı
Kuvvetlerinden çıkarma” fer’i cezası olarak, 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı
Kanunun 37 nci maddesiyle eklenen “Ek Madde 7” ile değiştirilmiştir.
(2) 22/3/2000 tarihli ve 4551 sayılı Kanunun 38 inci
maddesiyle, bu Kanunda yer alan katıksız hapis cezası ve bu cezanın
uygulanmasına ilişkin hükümler yürürlükten kaldırılmıştır.
1106
2
- Bu kanunun kısa hapis cezasiyle cezalandırdığı suçlar askeri kabahatlerdir.
Askerlerin askeri
olmayan suçları :
Madde 2 – Askeri
şahısların askeri olmayan suçları için Türk Ceza Kanunu hükümleri tatbik
olunur.
Askeri şahıslar : (1)
Madde 3
– (Değişik : 22/3/2000 - 4551/1 md.)
Askerî şahıslar; Mareşalden asteğmene kadar subaylar,
astsubaylar, Millî Savunma Bakanlığı ile Türk Silahlı Kuvvetleri kadro ve
kuruluşunda çalışan sivil personel, uzman jandarma, uzman erbaş, sözleşmeli
erbaş ve er, erbaş ve erler ile askerî öğrencilerdir.
Milli Savunma Bakanlığı ile Türk Silahlı Kuvvetleri
kadro ve kuruluşunda çalışan Devlet memurlarının asker kişi sıfatları, 4.1.1961
tarihli ve 211 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununun 115 inci
maddesinde belirtilen yükümlülükleri ile sınırlıdır.
İhtiyat askeri
şahıslar :
Madde
4 – İhtiyat askeri şahıslar askeri hizmetlerde bulundukları müddetçe
bu kanun hükümlerine tabidirler.
Asker kişilerin
yabancı ülkelerde işledikleri askerî suçlar
Madde 5
– (Mülga: 25/10/1963 - 353/259 md.; Yeniden düzenleme : 22/3/2000 - 4551/2
md.) Asker kişilerin yabancı ülkelerde Türk askerî kıt’a, karargâh ve kurumlarında
veya diğer resmi görevleri sırasında veya esir kamplarında işledikleri askerî
suçlar, Türkiye’de işlenmiş sayılır. Bunlar hakkında yabancı ülkede hüküm
verilmiş olsa bile, Milli Savunma Bakanının talebi üzerine Türkiye’de tekrar
muhakeme olunurlar. Bu halde, yabancı ülkede verilip infaz edilen ceza,
verilecek cezadan indirilir. Ceza nev’ileri farklı ise, mahkeme yapılacak
indirmeyi tayin eder.
Müttefik
hükümetlerin askeri şahıslarına karşı yapılan suçlar :
Madde 6 – Müttefik
hükümetlerin askeri şahısları ile müşterek vazife sırasında bu şahıslara karşı
yapılan askeri suçlar müttefik hükümetler ile mukabele bilmisil mukavelesi
varsa Türkiye askeri şahıslarına yapılmış sayılarak ona göre cezalandırılır.
Harb hükümleri ve
cari olacağı hal ve vakitler:
Madde 7
– (Değişik: 15/6/1942 - 4257/1 md.)
Bu kanunda "seferberlikte" tabiriyle takyit
edilen ceza hükümleri (Harb hükümleri) dir ve aşağıdaki hal ve vakitlerde
caridir:
A) Umumi seferberlik müddetince askeri şahıslar
hakkında;
B) Kısmi seferberlik ilan olunan mıntıkalarda bunun
devamı müddetince askeri şahıslar hakkında;
C) Örfi idare ilan olunan mıntıkalarda harb hükümleri
tatbik olunacağına İcra Vekilleri Heyetince karar verildiği takdirde bunun
devamı müddetince mezkür mıntıkada bulunanlar hakkında;
D) Fesat ve isyan halinde veyahut silah kullanılacak
askeri bir hareket yapılması halinde kumanda eden subay tarafından harb
hükümleri mer'i olacağı resmen bildirilen askeri kıtalar hakkında bu hallerin
devamı müddetince;
E) Bulundukları mahalde en büyük rütbeli komutan
tarafından harb hükümleri mer'i olacağı kendilerine resmen tebliğ olunan harb
esirleri hakkında.
Seferberlik ve
tarifi :
Madde 8 – 1
- Sefer tabiri harb halini ihtiva eden seferberliktir.
2 - Seferberlik, ordunun veya bazı kısımlarının seferber
olmasını amir olan emirde yazılı ve muayyen tarihten başlayarak ilgasını
mübeyyin neşrolunan emirde yazılan tarihte biten haldir.
3 - Hazarda Türkiye Cumhuriyeti hudut ve kara suları
dışında yalnız dahi seyrü hareket eden her harb tayyare ve harb gemisi
üssülharekelerinden birine varıncaya kadar bu kanunun tatbikatında seferber
sayılır.
Düşman karşısı:
Madde 9 – Seferberlikte
düşman ile müsademeyi intizaren emniyet hizmetleri tatbik ve ifa olunmağa
başladığı zamandan itibaren bu müsademeye memur kıta, gemi, tayyare düşman
karşısında sayılır.
Silahlı eşkiya:
Madde 10 – Silahlı
eşkiya düşman sayılır.
–––––––––––––––
(1) 10/3/2011
tarihli ve 6191 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle, bu maddenin birinci
fıkrasında yer alan “uzman jandarma ve uzman erbaşlar” ibaresi “uzman jandarma,
uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve er” şeklinde değiştirilmiş ve metne
işlenmiştir.
1107
Silahlının
tarifi:
Madde 11 – Bu kanunun tatbikatında; "Silahlı"
tabirinden maksat hizmetin icabı olan silahı hamili bulunmak, veya silahının
başında olarak bir amirin kumandası ve nezaretiyle hizmete başlanılmış olmak
halidir.
Hizmetin
tarifi:
Madde 12 – Bu kanunun tatbikatında (Hizmet) tabirinden
maksat gerek malüm ve muayyen olan ve gerek bir amir tarafından emredilen bir
askeri vazifeninmadun tarafından yapılması halidir.
Memur,
amir ve üstün tarifi :
Madde 13 – (Değişik: 15/6/1942 - 4257/1 md.)
1 - Bu kanunun tatbikatında
"memur" tabirinden maksat 12 nci maddede yazılı hizmeti ifa ile
mükellef olandır.
2 - Amir, makam ve memuriyet
itibariyle emretmek salahiyetini haiz kimsedir.
3 - Üst tabiri rütbe ve kıdem
büyüklüğünü gösterir.
4 - Herhangi bir suretle ciheti
askeriyece göz altına alınan yabancı
devlet orduları mensupları arasında astlık ve üstlük münasebetleri cari
değildir. Bunlar arasında astlık ve üstlük münasebetleri salahiyetli komutanlar
tarafından hususi surette verilen emirle teessüs edebilir.
Toplu
erbaş ve er karşısının tarifi :
Madde 14 – Bir fiil toplu erbaş ve er karşısında yapılmış
sayılarak kanunun bu kayıt ile takyit ettiği hükümlerin tatbikı için amir veya
mafevk ile failden veya şeriklerden başka askeri hizmet maksadiyle toplanmış en
az yedi askeri şahsın bulunması şarttır.
Nöbetçi,
karakol, devriyenin tarifi :
Madde 15 – 1 - Bu kanunun tatbikatında nöbetçi hazarda ve
seferde emniyet, muhafaza, disiplin, tarassut maksatlariyle silahlı olarak bir
yere konulan ve muayyen bir talimatı bulunan tek veya çift askerdir.
2 - Karakol hazarda ve seferde aynı
maksatlarla konulan ve bir amir emrinde bulunan silahlı bir kısım askerdir.
3 - Devriye hazarda ve seferde aynı
maksatlarla muayyen bir mıntakada seyyar olarak vazife yapan bir veya daha
ziyade silahlı askerdir.
Ordu
ve kıtanın tarifi:
Madde 16 – Bu kanunda yazılı olan "Ordu"
kelimesi kara, deniz ve hava kuvvetlerine; ve kıta kelimesi subay kumandasında
bulunan her birliğe şamildir.
İstirdat
ve tazminat nasıl hükmolunur:
Madde 17 – Askeri mahkeme istirdat ve tazminata Türk Ceza
Kanununun koyduğu kaideler mucibince hükmeder.
(Ek: 11/12/1935 - 2862/1 md.) Adli amirler disiplin cezasile
birlikte değeri 25 lirayı geçmiyen şeyler için istirdad ve tazminata da karar
verebilirler.
Bu kararlar aleyhine tefhim veya
tebliğden itibaren 15 gün içinde askeri mahkemede itiraz olunabilir. İtiraz
üzerine duruşma yapılarak hüküm verilir. İtiraz eden, muhakeme için tayin
edilen günde mahkemede bulunmazsa itiraz hakkının düşmesine mahkemece karar
verilir.
İtiraz üzerine mahkemece verilecek
kararlar kat'i olup bunlar aleyhine temyize müracaat olunamaz. (1)
Askeri Ceza Kanununda yazılı cezanın icrası ve disiplin cezalarının
tatbiki:
Madde 18 – (Mülga: 31/1/2013-6413/45
md.)
——————————
(1) Adli amirlik müessesesi hakkında bu Kanunun ilk sayfasındaki
dipnota bakınız.
1108
Disiplin
cezaları:
Madde 19 – (Mülga: 31/1/2013-6413/45
md.)
İKİNCİ BAP
Cezalar
Umumi hükümler
BİRİNCİ FASIL
Askeri cezalar
Ölüm
cezası:
Madde 20 – 1- Ölüm cezası, buna mahküm olan kimsenin
hayatının izale olunmasıdır. Bu ceza askeri şahıslar hakkında askeri bir
cürümden dolayı hükmedilmiş ise mahkumun kurşuna dizilmesi suretiyle infaz
olunur.
2 - Askeri olmayan bir cürümden
dolayı askeri şahıslar ile askeri olmayan şahıslar hakkında askeri
mahkemelerden verilen ölüm hükümleri Türk Ceza Kanununun 12 nci maddesi
mucibince icra olunur. Bu veçhile asılacak ölüm mahkumları cezanın infazı için
o baptaki ilam ve tasdik emri suretleriyle C. Müddeiumumiliğine verilirler.
Şahsi
hürriyeti tahdit eden cezalar:
Madde 21 – Bu kanuna göre şahsi hürriyeti tahdit eden
cezalar ağır hapis ve hapis ve kısa hapistir.
Ağır
hapis ve hapis cezalarının mahiyeti ve neticeleri:
Madde 22 – Ağır hapis ve hapis cezalarının mahiyeti ve neticeleri
ve icrası Türk Ceza Kanununda yazılı olan kaidelere tabidir.
Kısa
hapis cezaları :
Madde 23 – (Değişik: 15/6/1942 - 4257/1 md.)
A) Kısa hapis cezaları üç türlüdür:
1 - Göz hapsi;
2 - Oda hapsi;
3 - Katıksız hapis.
B) (Değişik : 22/3/2000 - 4551/3 md.) Subay, astsubay, Milli Savunma
Bakanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli Devlet memurları, uzman
jandarma ve uzman erbaşlar hakkında:
1 - Dört haftaya kadar göz hapsi,
2 - Dört haftaya kadar oda hapsi,
Cezaları verilebilir.
C) Erbaş ve er hakkında:
1 - Dört haftaya kadar oda hapsi;
2 - Üç haftaya kadar katıksız hapis
cezaları verilebilir.
D) (Değişik : 22/3/2000 - 4551/3 md.) Askeri öğrenciler hakkında :
(Askeri orta ve lise ile eşidi okullar öğrencileri hariç) dört haftaya kadar
oda hapsi cezası verilebilir.
E) Kısa hapis cezalarında maaş ve
tahsisat tam olarak verilir.
Göz
ve oda hapsi cezalarının mahiyeti, neticeleri ve yerine getirilmesi (1)
Madde 24 – (Değişik: 22/3/2000 - 4551/4 md.)
Subay, astsubay, Milli Savunma
Bakanlığı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinde görevli Devlet memurları, uzman
jandarma ve uzman erbaşlar;
——————————
(1)Bu maddenin başlığı 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
1109
A) Göz hapsi
cezalarında:
1 - Resmi daire, kışla, eğitim
alanları ile sair yerlerdeki hizmetlerine devam ederler.
2
- Hizmetin bitiminden sonra hiçbir yere gidemezler. Kışlada veya resmi odalarda
kalırlar.
3 - Hizmete ilişkin olanlar dışında
hiçbir ziyaret kabul edemezler.
B)
Oda hapis cezalarında :
1 - Mümkün olduğu takdirde cezayı
tek başlarına belirli bir hapis odasında geçirirler.
2 - Emir veremezler.
3 - Genel hizmet yapamazlar.
Askeri öğrenciler, oda hapsi
cezasını belirli hapis odalarında topluca geçirirler. Hapis odalarının
kapısında bir nöbetçi bulundurulur.
Erbaş
ve er hakkında oda ve katıksız hapis cezalarının mahiyeti ve icrası:
Madde 25 – Erbaş ve er : 1 - Oda hapsi
cezasını muayyen hapis odalarında topluca geçirirler.
2 - Katıksız hapis cezasını hapis
odasında tek başına geçirirler.
3 - Hapis odalarının kapısında bir
nöbetçi bulundurulur.
4 - (...) (1) Onbaşı ve
erler ağır askeri hizmetlerde kullanılabilirler.
Katıksız
hapsin icrası :
Madde 26 – Katıksız hapis, mahkuma bir katı minder ve
gıda olarak yalnız su ve istihkak miktarı ekmek verilmek ve tütün ve saire
verilmemek suretiyle tenfiz olunur. Bu mahrumiyetler hapsin dördüncü sekizinci
on ikinci günleriyle bundan sonra mahkumiyet müddetince her üç günde bir
kaldırılır.
Katıksız
hapsin değiştirilmesi:
Madde 27 – Mahkumun sıhhati katıksız hapse müsait değilse
disiplin cezasının bir derece daha hafifi tatbik olunur.
Kısa
hapis cezalarının tatbikı şartları:
Madde 28 – 1 - Bu kanunda kısa hapis cezası gösterilen yerlerde
failin rütbesine göre caiz olan kısa hapsin her nev'i hükmolunabilir.
2 - Bu kanunda kısa hapis cezasının
nevi tasrih edilipte bu nevi cezanın failin rütbesine göre verilmesi gayricaiz olduğu takdirde failin rütbesine göre caiz olan
bir derece hafifi hükmolunur.
Fer'i
askeri cezalar (2)
Madde 29 – (Değişik : 22/3/2000 - 4551/5 md.)
Askeri şahıslar hakkında
hükmolunacak fer’i askeri cezalar şunlardır:
A) Türk Silahlı Kuvvetlerinden
çıkarma.
B) Rütbenin geri alınması.
C) Askeri öğrencilik hukukunu
kaybettirme.
Türk
Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezası (3)
Madde 30 – (Değişik: 22/3/2000 - 4551/6 md.)
Aşağıda yazılı hallerde subay, astsubay,
uzman jandarmalar ve özel kanunlarında bu cezanın uygulanacağı belirtilen asker
kişiler hakkında, askeri mahkemeler veya adliye mahkemelerince asıl ceza ile
birlikte, Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezası da verilir. Bu husus
mahkeme hükmünde belirtilmemiş olsa dahi, Silahlı Kuvvetlerden çıkarmayı
gerektirir.
A) Taksirli suçlardan verilen
cezalar hariç olmak üzere ölüm, ağır hapis, bir seneden fazla hapis cezası ile
hükümlülük halinde,
——————————
(1) “Küçük Zabitler hizmetten mahrumdurlar” şeklindeki ilk cümle;
22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 38. maddesi ile yürürlükten
kaldırılmıştır.
(2) Bu maddenin başlığı 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 5 inci
maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(3) Bu maddenin başlığı 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 6 ncı
maddesiyle metne işlendiği şekliyle değiştirilmiştir.
1110
B) Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla basit
ve nitelikli zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik,
inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve
haysiyeti kırıcı suçtan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık,
resmi ihale ve alım satımlara fesat
karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından biriyle hükümlülük
halinde.
Taksirli suçlardan verilen cezalar
hariç olmak üzere, askeri mahkemelerce üç aydan fazla hapis cezası ile birlikte
Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezası da verilebilir.
Türk
Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezasının niteliği ve sonuçları (1)
Madde 31 – (Değişik : 22/3/2000 - 4551/7 md.)
Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma
cezasının niteliği, hükümlünün Silahlı Kuvvetlerle ilişiğinin kesilmesidir. Bu
ceza, ayrıca bir hükme gerek kalmaksızın;
A) Askeri rütbe ve memuriyetlerin
kaybedilmesi,
B) Subay, astsubay, uzman jandarma
ve Devlet memuru olarak tekrar Türk Silahlı Kuvvetlerine kabul edilmeme,
Sonuçlarını doğurur.
Askeri
öğrencilik hukukunu kaybettirme cezası, niteliği ve sonuçları (2)
Madde 32 – (Değişik : 22/3/2000 - 4551/8 md.)
Aşağıda yazılı hallerde askeri
öğrenciler hakkında, askeri mahkemeler veya adliye mahkemelerince; asıl ceza
ile birlikte askeri öğrencilik hukukunu kaybettirme cezası da verilir. Bu husus
mahkeme hükmünde belirtilmemiş olsa dahi, Silahlı Kuvvetlerden çıkarmayı
gerektirir.
A) Taksirli suçlardan verilen
cezalar hariç olmak üzere ölüm, ağır hapis veya üç aydan fazla hapis cezasına
hükümlülük halinde,
B) 30 uncu maddenin birinci
fıkrasının (B) bendinde yazılı hallerde.
Taksirli suçlardan verilen cezalar
hariç olmak üzere, askeri mahkemelerce üç ay veya daha az hapis cezası ile
birlikte askeri öğrencilik hukukunu kaybettirme cezası da verilebilir.
Bu ceza ayrıca bir hükme gerek
kalmaksızın;
A) Askeri öğrencilik sıfatının,
B) Muvazzaf askeri personel
yetiştiren askeri okullara girme hakkının,
Kaybedilmesi sonuçlarını doğurur.
İhraç
cezasının mahiyeti ve neticeleri :
Madde 33 – (Mülga : 22/3/2000 - 4551/38 md.)
Asker
kişiler hakkında memuriyetten mahrumiyet cezasının uygulanması (3)
Madde 34 – (Değişik : 22/3/2000 - 4551/9 md.)
Subaylar, astsubaylar, Türk Silahlı
Kuvvetlerinde görevli Devlet memurları, uzman jandarma ve uzman erbaşlar
hakkında memuriyetten mahrumiyet cezası verildiği takdirde, bu fer’i cezaya
karşılık o kadar süre açığa çıkarılmalarına hükmolunur. Bu süre kıdemden ve
emeklilik süresinden indirilir.
Yükümlü olan erbaş ve erler
hakkında memuriyetten mahrumiyet cezası terhislerinden sonra yerine getirilir.
Bir seneden fazla memuriyetten
mahrumiyet cezasına hükümlülük halinde, bu Kanunun Türk Silahlı Kuvvetlerinden
çıkarmaya ilişkin hükümleri uygulanır.
Altı aydan fazla memuriyetten
mahrumiyet cezası alan uzman jandarma ve uzman erbaşların Türk Silahlı
Kuvvetleri ile ilişkileri kesilir.
——————————
(1) Bu maddenin başlığı 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 7 nci
maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(2) Bu maddenin başlığı 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 8 inci
maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(3) Bu maddenin başlığı, 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 9
uncu maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
1111
Rütbenin geri alınması cezası, niteliği, sonuçları ve
yerine getirilmesi (1)
Madde 35 – (Değişik : 22/3/2000 - 4551/10 md.)
Rütbenin geri alınması
cezası 30 uncu maddede yazılı hallerde erbaşlar hakkında uygulanır. Bu husus
mahkeme hükmünde belirtilmemiş olsa dahi, rütbenin geri alınması işlemi idarece
re’sen uygulanır.
Rütbenin
geri alınması cezası, hükümlünün rütbesinin geri alınarak erliğe indirilmesi, askeri hizmetten doğan ve özel kanunda saklı
tutulmayan bütün hakların kaybı sonuçlarını doğurur.
(İptal son fıkra: Ana. Mah.’nin 25/11/2005 tarihli ve E. :
2000/34, K. : 2005/91 sayılı Kararı ile.)
Rütbenin geri alınması cezasının mahiyeti ve neticeleri :
Madde 36 – (Mülga : 22/3/2000 - 4551/38 md.)
Umumi mahkemelerin verdiği cezaların icabettiği askeri fer'i cezaların
tatbiki şekli:
Madde 37 – (Mülga : 22/3/2000 - 4551/38 md.)
Yeni baştan askerlik cezası, mahiyeti ve neticeleri :
Madde 38 – (Mülga: 14/6/1989 - 3574/4 md.)
Askeri mahkemelerce verilen tutuklama kararları ile asker kişiler
hakkında verilen cezaların ve tutuklama kararlarının infaz yeri (2)(3)
Madde 39 – (Değişik : 22/3/2000 – 4551/11 md.)
Asker kişiler hakkında
hükmolunan ve aşağıda gösterilen cezalar, 353 sayılı Askeri Mahkemeler Kuruluşu
ve Yargılama Usulü Kanununun beşinci kısmında yazılı esaslar dahilinde askeri
cezaevlerinde infaz edilir.
A) Subay, astsubay, Türk
Silahlı Kuvvetlerinde görevli Devlet memurları, uzman jandarma, uzman erbaş ve
sözleşmeli erbaş ve erler hakkında verilen ve Türk Silahlı Kuvvetlerinden veya
Devlet memurluğundan çıkarmayı, ilişik kesmeyi veya sözleşmenin feshini
gerektirmeyen hürriyeti bağlayıcı ceza hükümleri.(3)
B) Askeri öğrenciler
hakkında verilen ve askeri öğrencilik hukukunun kaybettirilmesi sonucunu
doğurmayan hürriyeti bağlayıcı ceza hükümleri.
C) Erbaş ve erlar
hakkında, asker edildikten sonra işledikleri suçlardan verilen bir yıl veya
daha az süreli hürriyeti bağlayıcı ceza hükümleri.
Hürriyeti bağlayıcı diğer
cezalar, genel cezaevlerinde çektirilir. İnfaz sırasında hükümlülerin üzerinden
askerlik kıyafeti ve işaretleri kaldırılır.
Genel cezaevlerinde ceza
sürelerini tamamlayan askerlik yükümlüleri, geri kalan askerlik hizmetlerini
tamamlamak üzere askeri makamlara teslim edilirler.
(Değişik dördüncü fıkra: 24/11/2016-6763/1 md.) Asker kişiler
hakkında yargı organlarınca Türk Ceza Kanununun İkinci Kitap Dördüncü Kısım
Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar ile 12/4/1991
tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar sebebiyle
verilen tutuklama kararları, 13/12/2004 tarihli ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik
Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunun 111 inci maddesinde belirtilen kurumlarda
yerine getirilir. Asker kişiler hakkında diğer suçlardan verilen tutuklama
kararları, asker kişiler bu sıfatlarını korudukları sürece askerî tutukevinde
yerine getirilir.
——————————
(1) Bu maddenin
başlığı 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle metne
işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(2) Bu maddenin
başlığı 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 11 inci maddesiyle metne
işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(3) 10/3/2011
tarihli ve 6191 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle, bu maddenin birinci
fıkrasının (A) bendinde yer alan “uzman jandarma ve uzman erbaşlar” ibaresi
“uzman jandarma, uzman erbaş ve sözleşmeli erbaş ve erler” şeklinde
değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
1112
Savaş ve sıkıyönetim hallerinde askeri mahkemelerce
tutuklanan sivil kişiler, askeri ceza ve tutukevlerine konulurlar. Bu hallerin
bitiminde tutuklular, Adalet Bakanlığı ile Milli Savunma Bakanlığı arasında
varılacak mutabakat üzerine sivil tutukevlerine nakledilirler.
İKİNCİ
FASIL
Cürme
teşebbüs
Teşebbüs
:
Madde 40 – 1 - Askeri cürümlerde müteşebbisler hakkında
Türk Ceza Kanununun 61, 62, 63 üncü maddeleri hükümleri tatbik olunur.
2 - Bir cürümün cezasiyle beraber
askeri fer'i cezalardan birinin hükmedilmesi lazım veya caiz ise o cürme
teşebbüs halinde dahi bu fer'i ceza verilir, veya verilebilir.
ÜÇÜNCÜ
FASIL
Cürümde
ve kabahatte iştirak
İştirak
:
Madde 41 – 1- Askeri cürümlerde ve kabahatlerde iştirak
halinde, Türk Ceza Kanununun 64 üncüden 67 nciye kadar olan maddeler hükmü
tatbik olunur.
2 - Hizmete mütaallik hususlarda
verilen emir bir suç teşkil ederse bu suçun işlenmesinden emir veren mesuldur.
3 - Aşağıdaki hallerde maduna da
faili müşterek cezası verilir :
A : Kendisine verilen emrin
hudutlarını aşmış ise,
B : Amirin emrinin adli ve askeri
bir suç maksadını ihtiva eden bir fiile mütaallik olduğu kendisince malum ise.
DÖRDÜNCÜ
FASIL
Cürümde
tekerrür
Tekerrür
:
Madde 42 – 1 - Bir cürüm işleyenin mükerir sayılması ve
bu kanunun o suretle gösterdiği hükümlerin ve cezaların tatbik edilmesi,
suçlunun askeri bir cürümden dolayı bir Türk askeri mahkemesinde mahkum olarak
ceza gördükten sonra aynı askeri cürmü tekrar yapmasına bağlıdır.
Bu hüküm evvelce verilen ceza
kısmen tenfiz edilmiş veya hususi af yoluyle düşmüş olsa bile tatbik olunur. Şu
kadar ki cezanın tenfizinden veya affından itibaren yeni cürmün işlendiği
tarihe kadar aradan beş sene geçmiş ise bu hükümler tatbik olunmaz.
2 - Tekerrürün
teaddüdünde aynı kaide caizdir.
1113
BEŞİNCİ FASIL
Cürüm ve
cezaların içtimaı
Cürüm
ve cezaların içtimaı:
Madde 43 – 1 - Bu kanunda yazılı
cürümlerle cezaların içtimaında Türk Ceza Kanununun 68 inciden 80 inciye kadar
olan maddeleri hükmü tatbik olunur.
2 - Bir araya gelen cezalar aynı
neviden kısa hapis cezalarından ibaret ise mecmuuna bir kısa hapis cezası
verilir ve İçtima hali şiddet sebebi sayılır.
3 - Kısa hapis cezaları aynı
neviden değil ise umumi ceza en ağır cezanın azami haddine göre tayin olunur.
Bir gün katıksız hapis iki gün oda hapsine müsavi tutulur.
4 - Müteaddit cürümlerin
cezalarından velevki yalnız biriyle beraber fer'i bir cezanın dahi hüküm
edilmesi lazım veya caiz ise bu fer'i ceza hükmolunur veya hükmolunabilir.
ALTINCI FASIL
Cezaya ehliyet veren ve bunu kaldıran ve
hafifleten sebepler
Cezaya
ehliyet veren, kaldıran ve hafifleten sebepler:
Madde 44 – Cezaya ehliyet veren ve bunu
kaldıran veya hafifleten sebeplere dair Türk Ceza Kanununun birinci kitabının
dördüncü babında yazılı hükümler, bu kanunda hilafı yazılı olmadıkça askeri
cezalar hakkında da mer'idir.
Din
ve vicdana göre lazım sayılan hareketler cezaya ehliyeti ve tesiri:
Madde 45 – Bir şahsın hareketini
vicdanına veya dinine göre lazım saymış olması, yapmak veya yapmamakla vukua
gelen bir cezayı mucip olmasına mani teşkil etmez.
Korku
ve ihtiyari sarhoşluğun cezaya tesiri:
Madde 46 – 1 - Vazife ve hizmette şahsi
tehlike korkusu cezayı hafifletmez.
2 - Disiplin tecavüzünde ve
kabahatlerinde veya hizmet esnasında yapılan suçlarda ihtiyari sarhoşluk cezayı
hafifletemez.
YEDİNCİ FASIL
Cezaların
tecili
Erteleme (1)
Madde
47 – (Değişik: 23/6/2016 - 6722/9 md.)
Türk Ceza Kanununun hapis cezasının ertelenmesine
ilişkin hükümleri, askeri suçlar hakkında da uygulanır.
Ancak aşağıdaki hâllerde hapis cezaları ertelenmez:
A) Sırf askeri suçlardan dolayı yapılan yargılama
sonunda hükmolunan netice cezanın üç ay veya daha fazla süreli hapis cezası
olması.
B) Fiilin, disiplini ağır şekilde ihlal etmesi veya
birliğin güvenliğini tehlikeye düşürmesi ya da birliğin muharebe hazırlığını
veya etkinliğini zafiyete uğratması ya da büyük bir zarar meydana getirmesi.
C) Fiilin savaş veya seferberlikte işlenmesi.
D)
Daha önce sırf askeri bir suçtan dolayı mahkûm olunması.
——————————
(1) Bu maddenin başlığı 23/6/2016 tarihli ve
6722 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
1114
SEKİZİNCİ
FASIL
Müşterek hükümler
Askeri suçlarda şikayet ve izin:
Madde 48 – (Değişik; 12/5/1941 -
4026/1 md.)
A)
Askeri suçların takibi şikayete bağlı
değildir.
B)
Askeri kazaya tabi olupta Türk Ceza Kanunu mucibince takibi Adliye Vekilinin
izinine bağlı suçlar hakkında izin, Milli Müdafaa Vekili tarafından verilir.
Askeri cürümlerde dava ve cezanın nasıl
düşeceği:
Madde 49 – (Değişik: 11/12/1935 - 2862/4 md.)(1)(2)
Aşağıdaki
fıkralarda yazılı hükümler mahfuz olmak üzere askeri suçlarda dava ve cezanın düşmesi hususlarında Türk Ceza Kanununun birinci
kitabının 9 uncu babı hükümleri tatbik olunur.
A) (İptal: Anayasa Mahkemesi’nin 28/3/2013
tarihli ve E.: 2012/143, K.: 2013/48 sayılı Kararı ile.) (3)
B)
Hıyanet cürümlerile maznun ve mahkum olanlar hakkıda müruru zaman yoktur.
C) (Ek : 14/6/1989 - 3574/1 md.) Sırf
askeri suçlarda Türk Ceza Kanununun 119 uncu maddesi hükümleri uygulanmaz.
Cezanın nasıl arttırılacağı:
Madde 50 – Bu kanunda
bir suç için şahsi hürriyeti tahdit eden bir cezanın arttırılacağı yazılı olan
yerlerde mezkür ceza mevzuubahis cürüm için muayyen olan cezanın iki misline
kadar çoğaltılabilir. Şu kadar ki ceza o cürüm için kanunda yazılı azami haddi
geçemez.
Cezanın arttırılması icabeden sebepler:
Madde 51 – Bu kanunda hususi
bir hüküm tayin edilmemiş oldukça aşağıdaki haller her halde cezanın
arttırılmasını muciptir.
A)
Madunlarla birlikte bir suçu yapmak veya madunların bir suçuna iştirak etmek;
B) Suç
silahın veya resmi nüfuz ve salahiyetin suistimali suretiyle hizmetin ifası
esnasında yapılmak;
C) Suç
müteaddit şahıslar tarafından toplu olarak veya herkesin gözü önünde birlikte
işlenmek.
Memnu hakların ne suretle geri verileceği ve
neticeleri:
Madde 52 – 1 - Türk Ceza
Kanunu ile Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun memnu hakların geri verilmesi hususundaki
hükümleri askeri şahıslar hakkında da tatbik olunur.
_____________
(1) Anayasa Mahkemesi’nin 30/3/2011 tarihli ve
E.:2007/95, K.: 2011/61 sayılı Kararı ile bu maddenin (A) fıkrasında yer
alan “… fiilleri hakkında dava müruru
zamanı, bütün askeri mükellefiyetlerin … bitmesinden itibaren işlemeğe başlar”
ibaresi, “bakaya suçu” yönünden iptal edilmiştir.
(2) Anayasa Mahkemesi’nin 11/4/2012 tarihli ve E.:
2011/111, K.: 2012/56 sayılı Kararı ile bu maddenin (A) fıkrasında yer
alan “… fiilleri hakkında dava müruru
zamanı, bütün askeri mükellefiyetlerin … bitmesinden itibaren işlemeğe başlar”
ibaresi, “firar suçu” yönünden iptal edilmiştir.
(3) Sözkonusu İptal
Kararı 10/10/2013 tarihli ve 28791 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
1115
2 - Memnu hakların geri verilmesine
karar verildiği takdirde mahkumiyetle zayi olan bilcümle askeri rütbe, unvan,
memuriyet, nişan ve askeri hizmet esnasında kazanılan tekaütlük ve sair haklar
geri gelmez. Şu kadar ki bu kararı alan tekrar orduya girerse yeni baştan
rütbe, nişan ve madalya ve tekaüt hakkı kazanabilir.
3 - Umumi af ilanından mahkum
bulunan askeri şahsın nişan, rütbe ve madalya ve tekaütlük hakkının geri
verilmesi, ancak Umumi Af Kanununda yazılı olmağa bağlıdır.
Şartla
salıverilme (1)
Madde 53 – (Değişik
: 22/3/2000 - 4551/13 md.)
Askeri mahkemeler tarafından mahkum edilen askeri şahıslar hakkında
şartla salıverilme ve şartla salıverilme kararının geri alınması hususlarında
765 sayılı Türk Ceza Kanunu ve 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanunun
ilgili hükümleri uygulanır.
Gerek askeri mahkemelerden ve
gerekse adliye mahkemelerinden şartla tahliye kararı alanların tamamlanacak
askeri yükümlülükleri varsa, tahliyelerinde tamamlattırılır.
ÜÇÜNCÜ BAP
Cürümler ve
cezaları
BİRİNCİ FASIL
Hiyanet
Vatan
aleyhindeki cürümler:
Madde 54 – Vatan aleyhinde bir cürüm
yapan askeri şahıslar hakkında Türk Ceza Kanununun 125 inciden 145 inci maddeye
kadar olan maddeleri hükümleri tatbik olunur.
Harb
hiyaneti:
Madde
55 – (Değişik: 21/8/1940 - 3914/1 md.)
(1) Seferberlikte veyahut Türkiye
Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb tehlikesi mevcut olduğunu gösteren
fevkalade zamanlarda Türk Ceza Kanununun 129 uncu maddesinin birinci fıkrasında
yazılı cürümleri işleyenler veya işlemeye teşebbüs edenler (Harb hiyaneti)
cürümünden dolayı ölüm cezası ile cezalandırılırlar.
(2) Az vahim hallerde ölüm cezası
yerine müebbet veyahut on beş seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezası
verilebilir. Maksat hasıl olursa her halde ölüm cezası verilir.
Milli
Müdafaaya hiyanet:
Madde 56 – (Değişik: 8/6/1959 - 7331/1 md.)
(1) Bu maddede gösterilen fiilleri
işliyenler ve bunlara teşebbüs edenler (Milli Müdafaaya hiyanet) cürmünden
dolayı aşağıda yazılı cezalarla cezalandırılırlar.
——————————
(1) Bu madde başlığı 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 13 üncü
maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir
1116
A) Türk Ceza Kanununun 133 üncü
maddesinde ve 136 ncı maddesinin siyasi ve askeri casusluğa dair 3 üncü
fıkrasında yazılı cürümleri işliyenlere Türk Ceza Kanununa göre ceza verilir.
Bu cürümleri seferberlikte veyahut Türkiye Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir
harb tehlikesi mevcut olduğunu gösteren fevkalade zamanlarda işliyenler veya
işlemiye teşebbüs edenler, 136 ncı maddenin son fıkrasında suçlunun taksirine
müstenit olarak yazılı olan haller hariç olmak üzere, ölüm cezasiyle
cezalandırılır.
B) Doğru olması halinde askeri veya
siyasi bir sır teşkil edecek olan evrak ve vesaikı ve sair maddeleri Milli
Müdafaaya hiyanet maksadiyle sahte olarak vücuda getiren veya bu suretle vücuda
getirilmiş olduğunu bildiği halde bunları aynı maksatla bir başkasına bildiren
veya tevdi edenler hakkında on beş seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis
cezası verilir.
Fiil seferberlikte veyahut Türkiye
Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb tehlikesi mevcut olduğunu gösteren
fevkalade zamanlarda işlenmiş ise failleri ölüm cezası ile cezalandırılırlar.
C) (A) ve (B) bentlerinde yazılı
cürümlerden birini veya bazılarını işlemek üzere iki veya daha ziyade kimseler
aralarında ittifak ederlerse bunlardan herbiri sekiz seneden on beş seneye
kadar ağır hapis cezası ile cezalandırılır. Fiil seferberlikte veyahut Türkiye
Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb tehlikesi mevcut olduğunu gösteren
fevkalade zamanlarda işlenmiş ise failleri müebbet ağır hapis cezası ile
cezalandırılırlar.
D) (A) ve (B) bentlerinde yazılı
hiyanet cürümlerini işlemeyi bir kimseden talep veya bu cürümleri işlemek için
hizmetini arz veyahut böyle bir talebi veya arzı kabul edenler hakkında da bu
bentlerde yazılı cezalar aynen verilir. Eğer böyle bir talep veya arz veya
kabul yazılı şekilde vukubulmuşsa, bu yazının fail tarafından mücerret
gönderilmiş olmasiyle cürüm tamam olur.
E) (A) ve (B) bentlerinde yazılı
cürümlerden birini veya bazılarını işlemek üzere bir teşekkül kuranlar, tanzim
ve sevk ve idare edenler üç seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis veya böyle
bir teşekküle yalnız iştirak edenler bir seneden üç seneye kadar ağır hapis
cezasiyle cezalandırılırlar.
Fiil seferberlikte veyahut Türkiye
Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb tehlikesi mevcut olduğunu gösteren
fevkalade zamanlarda işlenmiş ise teşekkülü kuranlar, tanzim ve sevk ve idare
edenler ölüm ve böyle bir teşekküle iştirak edenler müebbet veya on beş seneden
aşağı olmamak üzere ağır hapis cezasiyle cezalandırılırlar.
F) C, D, E bentlerinde yazılı
hallerde her hangi bir suretle olursa olsun cürmün işlenmesine mani olan suç
ortağı cezadan kurtulur.
G) Türk Ceza Kanununun 127 inci
maddesinin 3 üncü fıkrasında yazılı olan milli menfaatler aleyhine yabancıdan
menfaat veya vait kabul eden vatandaşla bu maksatla para veren veya menfaat
temin veya vadeden yabancılar bu fıkra hükümlerine göre cezalandırılırlar.
Fiil seferberlikte veyahut Türkiye
Cumhuriyetini tehdit eden yakın bir harb tehlikesini mevcut olduğunu gösteren
fevkalade zamanlarda işlenmiş ise, failleri ölüm cezasiyle cezalandırılır.
Eğer para veya menfaat, yazılı bir
beyan ile talep veya kabul ve taahhüt edilmiş ise, fail tarafından bu beyanın
mücerret gönderilmiş olması ile fiil tamam olur.
1117
Bu bentte yazılı cürümler ancak
Milli Müdafaa Vekilinin talebi üzerine takip olunur. Talebin geri alınması
caizdir.
2) Az vahim hallerde bu maddede
yazılı ölüm cezaları yerine müebbet ağır hapis veya on beş seneden aşağı olmamak
üzere muvakkat ağır hapis cezası verilir.
Milli
Müdafaa aleyhine sair hareketler:
Madde
57 – (Değişik: 21/8/1940 - 3914/1 md.)
(1) Her kim, bir müstahkem mevkide,
bir harb limanında veyahut diğer bir askeri müessesede ve askeri sahada, deniz
ordusuna ait bir gemide, yahut Devlet karasuları içinde Devletin bir makamına,
bir memura veya bir askere karşı ismi ve şahsı halleri, sıfatı, mesleki, ikamet
mahalli veya tabiiyeti hakkında kasten yanlış malumat verir veya malumat
vermekten çekinirse üç aydan üç seneye kadar hapis ile cezalandırılır.
Resmen tahdit ve ilan edilmiş olan
emniyet mıntakaları ve ordunun ihtiyaçlarına taalluk eden mevat ve eşyayı imal
ve tamire ve muhafazaya tahsis edilmiş olan sınai müesseseler, depolar dahi
askeri müessese gibi telakki olunur.
(2) Türk Ceza Kanununun 135 inci
maddesinde yazılı fiilleri işleyenler bu maddede gösterilen cezalarla
cezalandırılır.
Milli
mukavemeti kırmak:
Madde
58 – (Değişik: 21/8/1940 - 3914/1 md.)
Her kim, Türk Ceza Kanununun 153,
161 inci maddelerinde yazılı suçlardan birisini ve 155 inci maddede yazılı
halkı askerlikten soğutmak yolunda neşriyatta ve telkinatta bulunmak ve nutuk
irat etmek fiillerini işleyecek olursa milli mukavemeti kırmak cürmünden dolayı
mezkur maddelerde gösterilen cezalarla cezalandırılır.
Milli
Müdafaa vasıtalarını tahrip:
Madde
59 – (Değişik: 21/8/1940 - 3914/1 md.)
(1) Milli Müdafaayı ihlal kastiyle
müdafaaya yarayan vasıtalardan birini veya her hangi bir tesisi tahrip eden,
yok eden, terkeden, kullanılmayacak hale getiren veya kusurlu olarak imal,
teslim veya tesellüm eden veya bunlara her hangi bir suretle zarar verenler
sekiz seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.
(2) Milli Müdafaanın emniyeti için
ehemmiyetli olan bir işletmeye muktazi her hangi bir vasıtayı Milli Müdafaayı
ihlal kastiyle kısmen veya tamamen bozarak veya tahrip ederek veyahut mesaisini
ihlal eyleyerek işletmenin faaliyetini tehlikeye düşürenler veya muattal bir
hale koyanlar sekiz seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezasiyle
cezalandırılır.
(3) Fiil, seferberlikte yapılmış
veya Devletin harb hazırlıklarını veya harb kudretini veya kabiliyetini ve
askeri hareketlerini tehlikeye koymuş ise 1, 2 numaralı fıkralarda yazılı
curümlerin failleri ölüm cezası ile cezalandırılır.
Söz
vererek tahliye olunan harb esirleri:
Madde 60 – 1 - Harb esiri olupta verdiği
sözü tutmayarak Türkiye Cumhuriyeti aleyhine muharip olarak tutulmak ve yahut
ecnebi olupta Türkiye Cumhuriyeti hizmeti askeriyesinde bulunduğu halde Türkiye
aleyhine bir düşman ile beraber olmak hiyanet addolunarak faili ölüme mahkum
olur.
2 - Düşman eline düşen her Türk
askeri düşmana karşı silah tutmamak üzere söz vererek serbestisini elde ederse
bir seneden beş seneye kadar hapsolunur.
1118
İKİNCİ FASIL
Seferberlikte harb kuvvetlerini tehlikeye
düşürmek
Seferberliği
geciktirenlerin ve ihlal edenlerin cezası:
Madde
61 – 1 - Her kim kasten
seferberliği geciktirip veya askeri bir hizmet ve vazifeyi ihlal edip bu
suretle düşman teşebbüsatının kolaylaşmasına ve terakkisine ve yahut muharip
Türkiye Cumhuriyeti ve mütteffikleri kıtalarına zarar ve tehlike gelmesine
sebep olursa muvakkat ağır hapis ve yahut üç seneden fazla hapis cezasiyle
cezalandırılırlar.
2 - Az vahim hallerde veya vazife ve hizmeti ihlal
kasten vukubulmamış ise, üç seneye kadar hapsolunur.
Müstahkem bir
mevkii veya kendi mevkiini veya kendisini veya bir gemiyi, bir tayyareyi
düşmana teslim eden kumandanların cezası:
Madde
62 – 1 - Aşağıda yazılı olan askeri şahıslar ölüm cezasiyle
cezalandırılır:
A) Müstahkem bir mevkii; müdafaasına hizmet eden bütün
vasıtaları kullanıp bitirmeksizin düşmana teslim eden mezkür mevkiin kumandanı;
B) Emri altında bulunan müdafaa vasıtalarını ihmal ile
kendisine mevdu mevkii terkeden veya düşmana teslim eden kumandan;
C) Vazifesinin kendisinden talep eylediği her şeyi
evvelden yapmayarak emri altına tevdi edilen kıtaatın teslimisilah etmesini
intaç edecek surette açık sahrada düşmanla mukavele yapan kumandan;
D) Askeri bir gemi ve tayyareyi ve yahut mürettebatını
düşmana teslim etmemek için vazifenin kendisinden talep ettiği her şeyi
evvelden yapmayarak düşmana teslim eden gemi ve tayyare kumandanı;
2 - B. ve C. fıkralarında yazılı olan cürümlerin
failleri az vahim hallerde, beş seneden az olmamak üzere, muvakkat ve yahut
müebbet ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.
ÜÇÜNCÜ FASIL
Yoklama kaçağı, bakaya, saklı, firar
Madde 63 – 1 - (Değişik:
31/3/2011-6217/4 md.) Barışta, 1111 sayılı Askerlik
Kanununun 89 uncu maddesi uyarınca haklarında verilen idarî para cezası kesinleştikten
sonra kabul edilecek bir özrü olmadan,
a)
Yoklama kaçaklarından birlikte (…)(1) yoklamaya tabi oldukları doğumluların yurt
genelinde normal sevk yılı içindeki son kafilesi gönderilmiş bulunanlar için,
son kafilenin gönderilmesi tarihinden,(1)
b)
Bakaya kalanlar için, bakaya kaldıkları tarihten,
c)
İhtiyat erattan çağrılıp da birlikte işleme tabi olduğu kişiler gönderilmiş
bulunanlar için, en son gönderilme tarihinden,
d)
Yoklama kaçağı, saklı veya bakaya olup olmamasına bakılmaksızın askerlik şubesince
sevk edildiği kıtasına katılmayan veya geç katılanlar için, kendilerine tanınan
kanuni yol süresinin bitiminden,
itibaren
dört ay içinde gelenler altı aya kadar, yakalananlar iki aydan altı aya kadar;
dört aydan sonra bir yıl içinde gelenler iki aydan bir yıla kadar, yakalananlar
dört aydan bir yıla kadar; bir yıldan sonra gelenler dört aydan iki yıla kadar,
yakalananlar altı aydan üç yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.
2 - (Değişik:
15/6/1942 - 4257/1 md.) Seferberlikte birinci fıkrada yazılı olanlarla
ruhsatlılardan sevk gününün bitmesinden itibaren yedi gün içinde gelenler bir
aydan bir seneye, elde edilenler dört aydan iki seneye kadar, yedi günden sonra
üç ay içinde gelenler iki seneden aşağı olmamak üzere elde edilenler üç seneden
aşağı olmamak üzere hapis, üç aydan sonra kendiliğinden gelenler beş seneden az
olmamak üzere ağır hapis, elde edilenler ölüm cezasına mahkum edilirler. Az
vahim hallerde ölüm cezası yerine müebbet veya on seneden aşağı olmamak üzere
ağır hapis cezası verilir ve diğer hallerde gösterilen cezalar yarıya
indirilir.
________________
(1) 22/5/2012 tarihli ve 6318 sayılı Kanunun
27 nci maddesiyle bu bentte yer alan “son” ibaresi madde metninden
çıkarılmıştır.
1119
Çağırılıpta gelmiyen yedek subaylarla askeri memurların
cezaları:
Madde
64 – (Değişik: 15/6/1942 - 4257/1 md.)
1 - Hazarda askeri hizmete çağrıldığı halde 1076 sayılı kanunun 15 inc
maddesine tevfikan Milli Müdafaa Vekaletince emredilen müddet içinde askerlik
şubesine gelmiyen yedek subay ve askeri memurlardan bu müddetin bitmesinden
sonra on beş gün içinde elde edilenler bir aydan altı aya kadar, on beş günden
sonra üç ay içinde elde edilenler altı aydan bir seneye kadar hapis ve üç aydan
sonra elde edilenler beş seneye kadar ağır hapis cezasiyle cazalandırılır. Bu
müddetler içinde kendiliğinden gelenlerin cezaları yarıya indirilir.
2 - Seferberlikte çağrıldığı halde
muayyen müddet içinde askerlik şubesine gelmiyen yedek subaylarla askeri
memurlardan bu müddetin bitmesinden sonra yedi gün içinde gelenler üç aydan iki
seneye kadar, elde edilenler altı aydan üç seneye kadar, yedi günden sonra üç
ay içinde gelenler iki seneden ve elde edilenler üç seneden aşağı olmamak üzere
hapis, üç aydan sonra gelenler beş seneden az olmamak üzere ağır hapis, elde
edilenler ölüm cezasiyle cezalandırılırlar.
3 - Askeri hizmet için yapılan
davet üzerine şubeye gelen yedek subay ve askeri memurlardan mahalli
müretteplerine hazarda on iki ve sefeberlikte dört gün içinde hareket
etmiyenler veya yol müddeti hariç olarak bu müddetlerin yarısından fazla bir
müddeti yolda geçirerek vazife ve memuriyetlerine iltihak etmiyenler hazarda üç
aya kadar ve seferberlikte üç aydan beş seneye kadar hapsolunurlar. Bu fıkrada
ve 65 inci maddede yazılı müddetler halin icabına göre Milli Müdafaa
Vekilliğince azaltılabilir veya uzatılabilir.
Az vahim hallerde 63 üncü maddenin
son fıkrasında yazılı hükümler bu maddede yazılı olan cezalar hakkında da
tatbik olunur.
4 - 1076 sayılı kanunun 13 ve 15
inci madelerinde yazılı haller bu maddenin tatbikında da nazara alınır.
Vazife
ve memuriyetlerine gitmeyenlerin cezaları:
Madde
65 – (Değişik: 25/1/1957 - 6889/1 md.)
Tayin olunduğu vazife ve memuriyet emrinin tebliğinden itibaren
mazeretsiz hazarda 15 ve seferberlikte 6 gün içinde hareket etmiyen veya yol
müddeti hariç olarak hazarda 7, seferde 3 günden fazla bir müddet yolda
geçirerek vazife ve memuriyetlerine iltihak etmiyen subaylar, askeri memurlarla
astsubaylar üç aya kadar ve seferberlikte üç aydan beş aya kadar hapsolunurlar.
Tekerrürü halinde ilk fiil hazarda ise altı ay ve seferberlikte ise sekiz ay ve
her iki fiil seferberlikte ise bir sene hapsolunurlar.
Yukarda hareket ve iltihak için
tayin olunan müddetlerin bitmesinden itibaren hazarda altı, seferberlikte üç
gün içinde kıtasına iltihak etmiyenler hakkında da 66 ncı madde hükümleri
tatbik olunur.
Firar
ve cezası:
Madde 66 – (Değişik: 14/6/1989 - 3574/2 md.)
1) Aşağıda yazılı askeri şahıslar bir yıldan üç yıla kadar hapsolunur:
a) Kıt'asından veya görevi icabı
bulunmak zorunda olduğu yerden izinsiz olarak altı günden fazla uzaklaşanlar,
b) Kıt'asından veya görevini
yapmakta olduğu yerden izin, istirahat veya hava değişimi alarak ayrılanlardan,
dönmeye mecbur bulundukları günden itibaren altı gün içerisinde özürsüz olarak
gelmeyenler,
2) Aşağıda yazılı hallerde hapis
cezası iki yıldan aşağı olamaz.
a) Suçlu, silah, mühimmat ve
bunların teçhizat veya nakil vasıtalarından ve hayvanlardan birini veya ordu
hizmetine tahsis edilen herhangi bir şeyi beraberinde götürmüş ise;
1120
b) Suçlu hizmet yaparken kaçmış
ise;
c) Suçlu mükerrir ise;
3) Seferberlikte bu maddede yazılı
mehiller yarıya indirilir.
Yabancı
memlekete firar edenlerin cezaları:
Madde 67 – (Değişik
: 22/1/2004-5080/1 md.)
Aşağıda yazılı fiilleri işleyen asker kişiler,
yabancı ülkeye kaçmış sayılarak bir seneden beş seneye kadar hapis cezası ile
cezalandırılırlar:
A) Herhangi bir nedenle izinli olsa dahi, yabancı ülkeye gitme
müsaadesi bulunmaksızın ülke sınırları dışında üç günü geçirenler.(1)
B) Ülke sınırları dışındaki bir askerî birlik veya görev yerinden,
deniz veya hava aracından kaçıp da bu durumda üç günü geçirenler.
C) Ülke sınırları dışındaki bir askerî birlikten, deniz veya hava
aracından herhangi bir nedenle ayrı düşüp de askerî veya sivil bir Türk resmî
makamına veya müttefik devlet makamlarına özürsüz olarak müracaat etmeksizin üç
günü geçirenler.
D) Harp esiri iken serbest bırakılıp da askerî veya sivil bir Türk
resmî makamına veya müttefik devlet makamlarına teslim olmak üzere harekete
geçme imkânı doğduğu halde, özürsüz olarak hareketsiz kalan ve bu durumda üç
günü geçirenler.
Aşağıda yazılı hallerde üç seneden yedi seneye kadar hapis cezası
verilir:
A) Fail beraberinde silah, mühimmat, savaş araç veya gerecini götürmüş
ise.
B)Fail hizmet yaparken kaçmış ise.
C) Fail mükerrir ise.
Seferberlik ve savaş halinde, bu maddede yazılı mehil bir güne iner. Bu
maddedeki suçu seferberlikte işleyenlere beş seneden, savaş halinde işleyenlere
ise yedi seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezası verilir.
Mehil içinde yakalananların cezası (2)
Madde 68 – (Değişik
: 22/3/2000 - 4551/15 md.) 66 ve 67 nci maddelerde yazılı olan süreler içinde yakalananlara iki
aydan altı aya kadar hapis cezası verilir.
Aşağıda yazılı hallerde, gün unsuru
aranmaz ve ceza artırılır.
A) Fail beraberinde silah,
mühimmat, savaş araç ve gerecini götürmüş ise,
B) Fail hizmet yaparken kaçmış ise.
Düşman tarafında, düşman kaşısında, mahsur mevkiden
kaçanların cezası:
Madde 69 – 1- Düşman tarafına kaçan ölüme mahkum edilir.
2 - Düşman karşısında veya mahsur
bir mevkiden kaçan müebbet veya muvakkat ağır hapis ile cezalandırılır. Vahim
hallerde ölüm cezası verilebilir.
Sözleşerek
firar ve cezası :
Madde 70 – 1- İkiden ziyade askeri
şahıslar önceden kararlaştırarak toplu kaçarlarsa sözleşerek firar sayılır.
2- Suçlular yabancı memlekete
kaçmışlar ise ön ayak olanlar beş seneden yedi seneye kadar; ön ayak olanlar
subay veya askeri memur ise beş seneden on seneye kadar ağır hapis ile
cezalandırılırlar.
3 - Suçlular vatan içine kaçmışlarsa
ön ayak olanlar iki seneden beş seneye kadar, ön ayak olan subay veya askeri
memur ise beş seneden yedi seneye kadar ağır hapis ile cezalandırılırlar.
4 - Sözleşerek kaçan diğer suçlular
bir seneden üç seneye kadar hapsolunur. Firar yabancı memlekete ise ceza bir
kat arttırılır.
5 - Seferberlikte sözleşerek firara
ön ayak olanlar ölüm cezasiyle cezalandırılırlar, diğer suçluların cezaları
muayyen cezanın yarısı kadar arttırılır.
6 - (Mülga: 14/6/1989 - 3574/4 md.)
——————————
(1) Bu bent, Anayasa Mahkemesi’nin 14/7/2016 tarihli ve
E: 2016/11, K: 2016/132 sayılı Kararı ile iptal edilmiş olup, Kararın Resmi Gazete’de yayımlandığı 23/9/2016
tarihinden başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe girmesi hüküm altına alınmıştır.
(2) Bu madde başlığı 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunun 15 inci
maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
1121
Erbaşların
rütbelerinin geri alınması (1)
Madde 71 – (Değişik : 22/3/2000 - 4551/16 md.) Firar ve
izin tecavüzü cürümlerinden hüküm giyen erbaşların rütbelerinin geri alınmasına
da hükmolunur.
Firar
cezalarının sonraya bırakılması :
Madde 72 – 1 - (Mülga : 25/10/1963 - 353/259 md.)
2 - Bunlar sevkolunurken, yollardan
misafirhanelerden, bulundukları kıta ve müesseselerden tekrar kaçarlarsa
evvelce mahkum oldukları ceza iki misline iblağ olunur.
Geri
gelen kaçakların cezalarının indirilmesi
Madde 73 – Kaçak, kaçtığından altı
hafta, seferberlikte bir hafta içinde kendiliğinden geri gelirse yukarıki
maddelere göre verilecek cezalar yarısına kadar indirilir. Ölüm cezası yerine
müebbet ağır hapis yahut beş seneden az olmamak üzere ağır hapis cezası
verilir.
Firara
kalkışanları haber vermiyenlerin cezası :
Madde 74 – Bir firar teşebbüsünü doğru olarak haber
alıpta firarın önü alınabilecek bir zamanda bunu amirine haber vermekte ihmal
eden askeri şahıs, eğer firar vuku
bulmuş ise altı aya kadar ve firar seferberlikte vuku bulmuş ise iki seneye
kadar hapsolunur (2).
Kaçaklara
yardım edenlerin cezaları
Madde 75 – 1 – (Değişik: 30/4/1945 - 4726/2 md.) Asker kişileri kaçmağa
kışkırtan veya kaçmalarını veya kaçaklığın devamını kolaylaştıran veya
kaçakları, izinsizleri, bakayayı, yoklama kaçaklarını, saklıları ve çağrılıp ta
gelmiyen yedek subaylarla yedek askeri memurları bilerek özel ve resmi hizmete
alanlar veya gizliyenler veya Devlet, il ve belediyelerle bunların denetimi
altındaki bütün kuruluş ve kurumlarda ve banka ve kamu faydasına çalışan dernek
ve mesleki kuruluşlarda her ne suretle olursa olsun çalıştıranlar ve Hükümetten
yapılacak tebligat üzerine özel işlerinden çıkarmıyanlar barışta üç aydan bir
yıla ve tekerrüründe bir yıldan üç yıla, seferberlikte veya olağanüstü hallerde
altı aydan iki yıla kadar hapis ve bu eylemin seferberlikte veya olağanüstü
hallerde tekerrüründe yedi yıla kadar ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.
2 - Seferberlikte herhangi bir
suretle askeri kuvveti tenkise sebep olacak surette vakıa gayrimutabık kasten
vesika verenler birinci defasında iki seneden beş seneye kadar ağır hapis ve
mükerrirler ölüm cezasiyle cezalandırılırlar.
——————————
(1) Bu madde başlığı 22/3/2000
tarih ve 4551 sayılı Kanunun 16 ıncı maddesiyle metne işlendiği şekilde
değiştirilmiştir.
(2) 16/6/1964 tarih ve 477 sayılı
Kanunun 64.maddesinde; Askeri Ceza Kanunu'nun bu Kanunun cezalandırdığı suçlara
ait hükümlerinin yürürlükten kaldırılmış olduğu hükme başlanmış; aynı kanunun
51. maddesinde bir firar teşebbüsünü doğru olarak haber almasına rağmen
önlenebilecek bir zaman içerisinde amirine haber vermeme fiili cezalandırılmış
ise de, bu maddede zikredilen firarın seferberlikte vuku bulmuş olması fiili
anılan 51. madde kapsamı dışında kaldığından madde metni aynen alınmıştır.
1122
Tutukevi veya cezaevinden kaçmak veya
kaçmaya aracı olmak (1)
Madde 76 – (Değişik :
22/3/2000 - 4551/17 md.) Askeri tutukevi veya cezaevinden kaçmak veya kaçmaya aracı olmak
suçlarını işleyen asker kişiler hakkında, Türk Ceza Kanununun İkinci Kitabının
Dördüncü Bab Yedinci Faslında yer alan hükümler uygulanır.
Ancak, askeri ceza ve
tutukevlerinden altı gün veya daha fazla süre ile kaçan asker kişilere
verilecek hapis cezası veya asıl cezaya ilave olunacak hürriyeti bağlayıcı ceza
bir yıldan az olamaz.
Göz
veya oda hapsi ceza yerinden kaçmak, infaz şartlarına uymamak, kaçmaya aracı
olmak (2)
Madde 77 – (Değişik : 22/3/2000 - 4551/18 md.) Disiplin mahkemeleri
ile disiplin amirleri tarafından verilen göz veya oda hapsi cezalarının
çekildiği yeri terk edenlere veya cezanın diğer infaz şartlarını yerine
getirmeyenlere, bir aydan altı aya kadar hapis cezası verilir.
Göz veya oda hapsi ceza yerinden
kaçanlara, aracı olanlara veya ihmal yahut kayıtsızlıkları ile kaçmalarına
sebebiyet verenlere de aynı ceza uygulanır.
Göz veya oda hapsini çekmekte
olduğu yeri terk fiili, altı gün veya daha fazla devam etmiş ise, verilecek
hapis cezası bir yıldan az olamaz.
Düşman
tarafına, yabancı memlekete kaçanlar hakkında mali ve fer'i cezalar.
Madde 78 – A:1 - Düşman tarafına kaçan
veya seferberlikte mükellef olduğu hizmetten uzak kalmak kastiyle yabancı bir
memlekete sığınanların veya yabancı memlekette kalanların mevcut ve ileride
vücut bulacak menkul ve gayrimenkul bütün mal ve mülklerinin millet namına
zaptına karar verilir. Bu karar verilirken suçlunun hısımları bir müdafi tayin
etmek hakkını haizdirler.
2 - Bu karar maznuna, mümkün
olmadığı halde onun son ikametgahına tebliğ olunur ve askeri mahkeme kapısına
asılır, gazetelerle ilan olunur. Seferberliğin bittiğini bildiren emir
tarihinden üç ay içinde bu tebliğ bir kere daha yapılır.
3 - Zabıt kararının bir hulasası
karar tarihinden sekiz gün içinde tapu idarelerine ve gaiplerin mallarını idare
ile muvazzaf olan makama tebliğ olunur.
4 - Zaptına karar verilen mal ve
mülkler mezkür idareler tarafından satılıncaya kadar mahcuz kalır. Bu mal ve
mülkler satılmazdan evvel maznun gelir veyahut yakalanır da muhakemesi
yapılırsa haciz kaldırılır.
5 - Suçlunun kanunen infaka mecbur
olduğu kimselerin geçinmeleri son ikametgahı sulh hakiminin emriyle haczolunan
mallarından kıymetlerine göre temin olunabilir.
B:1 - Suçlunun füruu, baba ve
anası, kardeşleri yahut karısı sağ ise, ölüme bağlı tasarruf hükümlerine göre
(K. M. 452, 453) bu kimselerin mahfuz hisseleri miktarı kendilerine verilir ve
mütebakisi millet menfaatine satılır. Bu mirasçılardan kimse bulunmazsa, bütün
mallar millet menfaatine satılır.
2 - Suçlunun gelmesine maddi bir
imkansızlığın sebebiyet verdiği resmi tahkikat ile sabit olmaz ise veya
hısımları tarafından ispat edilemez ise (A) fıkrasının 2 rakamında yazılı
olduğu üzere seferberlik bittikten sonra yapılacak son tebliğ tarihinden bir
sene sonunda zabıt katileşir ve zaptolunan mallar satılır.
3 - Zaptolunan mallar devlet
mallarının satılmasına dair kanunlara ve nizamnamelere göre satılır.
4 - Malların satılmasına ve
kıymetlerine karşı itirazlar suçlunun Türkiyede bulunduğu son ikametgahı veya
son bulunduğu mahal mahkemelerine arzolunur.
5 - Suçlunun borçları mirasçılara
terkedilen hisselerden istifa olunur. Mirasçı yoksa bütün malların dörtte üçü
suçlunun borçlarına karşılık teşkil eder.
6 - Mallar satıldıktan sonra A
fıkrasının 2 numarasında yazılı müddetin hitamından evvel suçlunun ölmüş olduğu
anlaşılırsa satılan malların bedeli mirasçılarına verilir.
——————————
(1)Madde başlığı; 22/3/2000
tarih ve 4551 sayılı Kanunun 17. ve 18. maddeleri ile metne işlendiği şekilde
değiştirilmiştir.
1123
7 - Zaptolunan mallar satıldıktan
sonra vicahi muhakeme neticesinde suçlu beraet ederse geldiği veya yakalandığı
günden ilerisi için bütün medeni haklarına sahip olur. Geçen zaman için
mallarının zaptedilmesi yüzünden kendisine ve ailesine vakı olan zarar ve
ziyanın tazminini Devletten talep ve iddia edebilir.
C:1 - Şahsi servetini gizlemek,
elinden çıkarmak veya azaltmak kastiyle seferberlikte gerek hayatta bulunanlar
arasında cari olan ve gerek ölüme bağlı bulunan akit ve tasarruflardan birine
dair suçlu tarafından karşılıklı veya karşılıksız doğrudan doğruya veya
bilvasıta yapılan her türlü talep ve müracaatlar ve muamelelerin muteber
olmayacağı zabıt karariyle beraber karar altına alınır.
2 - "A" fıkrasında
gösterilen suçlunun mallarının zaptına karar verilmeden veya verildikten sonra
bu suçlunun bütün mallarının veya bir kısmının kaçırılmasına veya azaltılmasına
doğrudan doğruya ve bilvasıta bilerek yardım eden bütün devlet memurları,
varisler, ticari, ve mali müesseseler, şirketler ve bütün üçüncü şahıslar bu
suretle gizlenen veya kaçırılan mallar kıymetinin iki mislinden az ve üç
mislinden çok olmamak üzere ağır para cezasına mahkum olurlar.
D: Suçlu Kanunu Medeni mucibince
haiz olduğu vesayete mütallik bütün haklarını zayi eder.
E: Bu maddedeki suçlar hakkında,
dava ve ceza müruru zamanı işlemez.
DÖRDÜNCÜ FASIL
Kendini
askerliğe yaramıyacak hale getirmek ve askerlikten kurtulmak için hile
kullanmak (1)
Kendini
askerliğe yaramayacak hale getirenlerin cezası:
Madde 79 – 1 - Kendisini kasten sakatlayan
veya her hangi bir suretle askerliğe yaramayacak bir hale getiren veya kendi
rızasiyle bu hale getirten bir seneden beş seneye kadar hapis cezasiyle
cezalandırılır.
2 - Fiil her nevi askeri maksatlar
için çalışmak kabiliyetini mahvetmiş ise suçlu yedi seneye kadar ağır hapis ile
cezalandırılır.
3 - Fiil seferberlikte yapılmışsa
on seneye kadar ağır hapis, düşman karşısında yapılmışsa yapan ölüm cezasiyle
cezalandırılır.
Başkasını
askerliğe yaramayacak hale getirenlerin cezası:
Madde 80 – 79 uncu maddede yazılı fiilleri bilerek başkasına yapan
dahi aynı ceza ile cezalandırılır.
Askerlikten
kurtulmak için hile yapanlar :
Madde 81 – (Değişik : 11/12/1935 - 2862/9 md.)
1 - Askerlik çağına girenlerden
askerlikten büsbütün veya kısmen kurtulmak kasdile ismini değiştirenler,
başkasını kendi yerine tabib muayenesine veya askere gönderenler, başkasının
hüviyet cüzdanını veya askeri vesikasını kullananlar, askerlik işlerinde sahte
şehadetname veya evrak kullanan yahut her ne suretle olursa olsun hile ve
desise yapanlarla kıt'aya veya bir müesseseye intisab ettikten sonra kendisinin
yapmağa mecbur olduğu hizmetten büsbütün veya
kısmen kurtulmak kasdile hile yapanlar on seneye kadar ağır hapis cezası ile
cezalandırılırlar.
2 - (Değişik : 22/3/2000 - 4551/19 md.) Yukarıdaki fıkrada yazılı
cezalar suç ortaklarına da uygulanır. Az vahim hallerde altı aydan beş seneye
kadar hapis cezası verilir.
——————————
(1) Fasıl başlığı, 11/12/1935 tarih ve 2862 sayılı Kanunun 8. maddesi
ile değiştirilmiştir.
1124
BEŞİNCİ FASIL
Askeri itaat ve inkıyadı bozan suçlar
Amir veya üstü
tehdit (1)
Madde
82 – (Mülga : 16/6/1964 - 477/47 md. delaletiyle 64 md. ile; Yeniden
düzenleme : 22/3/2000 - 4551/20 md.)
(Mülga birinci
fıkra: 31/1/2013-6413/45 md.)
Amir veya üstünü herhangi bir suretle tehdit edenlere,
altı aydan iki seneye kadar hapis cezası verilir. Fiil toplu asker karşısında
veya silahlı iken veya hizmet esnasında işlendiği takdirde, verilecek hapis
cezası bir yıldan az olamaz.
Bilerek doğru
söylemeyenlerin cezaları:
Madde
83 – (Mülga:16/6/1964-477/49 md. delaletiyle 64 md. ile)
(22/3/2000-4551/38)
Yalan yere şikâyet
(2)
Madde 84 – 1. Doğru olmadığını bildiği iddialarla şikayete
kalkışan üç aya kadar hapsolunur.
2. (Mülga:
31/1/2013-6413/45 md.)
Amir ve mafevkine
hakaret edenlerin cezaları:
Madde
85 – 1. (Değişik : 22/3/2000 - 4551/21 md.)
Bir amire veya üste hakaret eden üç aydan bir seneye
kadar hapis cezası ile, hakaret hizmet esnasında yahut hizmete müteallik bir
muameleden dolayı vuku bulursa altı aydan üç seneye kadar hapis cezası ile
cezalandırılır.
2. Hakaret bir maddei mahsusa
tayini ile vukua gelmiş ise altı aydan beş seneye kadar hapsolunur.
3. Hakaret umuma teşhir olunmuş yazı, resim veya sair
neşir vasıtalariyle veya resmi makamlara verilipte üzerine muamele cereyan
etmiş evrak ile yapılmış ise bir seneden beş seneye kadar hapsolunur.
İtaatsizlik ve
cezası
Madde
86 – (Mülga:16/6/1964-477/48 md. delaletiyle 64 md. ile)
(22/3/2000-4551/38)
————————
(1) Bu madde başlığı, “Amire
ve mafevka hürmet etmeyenlerin cezaları” iken, 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı
Kanunla “Amir veya üste saygısızlık ve tehdit”şeklinde, daha sonra 31/1/2013
tarihli ve 6413 sayılı Kanunun 45 inci maddesiyle metne işlendiği şekilde
değiştirilmiştir.
(2)
Bu madde başlığı, “Yalan yere veya usulsüz şikayet edenlerin cezaları:” iken,
31/1/2013 tarihli ve 6413 sayılı Kanunun 45 inci maddesiyle metne işlendiği
şekilde değiştirilmiştir.
1124-1
İtaatsizlikte
ısrar edenlerin cezası:
Madde
87 – 1. (Değişik : 22/3/2000 - 4551/22 md.)
Hizmete ilişkin emri hiç yapmayan asker kişiler bir
aydan bir seneye kadar, emrin yerine getirilmesini söz veya fiili ile açıkça
reddeden veya emir tekrar edildiği halde emri yerine getirmeyenler, üç aydan
iki seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.
2. Yukarıki
fıkrada yazılı suçlar seferberlikte yapılırsa beş ve düşman karşısında
yapılırsa on seneye kadar ağır hapis cezası hükmolunur.
Toplu asker
karşısında veya hizmetten savuşmak için veya silahlı iken yapılan itaatsizliğin
cezaları:
Madde
88 – (Değişik : 22/3/2000 - 4551/23 md.)
87 nci maddede yazılı itaatsizlik suçlarını; toplu
asker karşısında yahut silah başı emrine karşı veya silahlı iken veya hizmetten
kısmen veya tamamen sıyrılmak kastı ile yapanlar altı aydan beş seneye kadar
hapis, seferberlikte beş seneye kadar ağır hapis ve düşman karşısında on
seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezası ile cezalandırılırlar.
Büyük zararlar
veren itaatsizliğin cezaları :
Madde
89 – 1. (Değişik : 22/3/2000 - 4551/24 md.) Emre itaatsizlik sonucu bir
insanın hayatını tehlikeye koyan, memleketin veya bir askeri birliğin
güvenliğini veya savaş hazırlığını veya eğitimini önemli derecede ihlal eden
veya büyük bir zarar meydana getiren yahut başkasının malına önemli bir zarar
veren asker kişiler, bir seneden on seneye kadar hapis, seferberlikte iki
seneden onbeş seneye kadar ağır hapis cezası ile cezalandırılır.
2. Düşman karşısında ölüm cezası veyahut on beş seneden
aşağı olmamak üzere ağır hapis ile cezalandırılır.
1125
Mukavemet
ve cezası
Madde 90 – 1. Bir amiri veya mafevkını
zorla ve tehdit ile hizmet emrini ifadan menetmeğe, yahut hizmete mütaallik bir
muameleyi yapmak veya yapmamak için zorlamağa kalkışan mukavemet cürmünü yapmış
olur. Bu cürmü işleyenler altı aydan on seneye kadar, az vahim hallerde üç
aydan az olmamak üzere hapis, seferberlikte iki seneden, az vahim hallerde altı
aydan aşağı olmamak üzere hapis cezalariyle cezalandırılır.
2. Mukavemet cürmü amirin
muhafazasına memur olan yahut bu maksatla getirilen erbaşa ve ere karşı
yapılırsa yine aynı ceza verilir.
Amire
ve mafevka fiilen taarruz edenlerin cezaları
Madde 91 – 1. Amire veya mafevka fiilen
taaruz eden veya fiilen taarruza teşebbüs eden üç seneden, az vahim hallerde
altı aydan aşağı olmamak üzere hapsolunur.
2. Taarruz veya taarruza teşebbüs
silahlı olarak veya bir hizmet esnasında veya toplu asker karşısında veyahut
silah ve tehlikeli bir alet ile yapılmış ise beş seneden, az vahim hallerde bir
seneden aşağı olmamak üzere suçluya hapis cezası verilir.
3. (Değişik: 22/1/2004–5078 / 1 md.) Taarruz, amirin veya mafevkin
vücudunda tahribatı mucip olmuşsa onbeş seneden az olmamak üzere ağır hapis,
eğer ölümü mucip olmuşsa müebbet ağır hapis, az vahim hâllerde yirmidört
seneden otuz seneye kadar ağır hapis cezası verilir.
4. (Değişik: 22/1/2004–5078 / 1
md.) Taarruz veya taarruza teşebbüs seferberlikte yapılmışsa yirmi seneden,
az vahim hâllerde onbeş seneden az olmamak üzere ağır hapis, eylem amir veya
mafevkin vücudunda tahribatı mucip olmuşsa müebbet ağır hapis, ölümü mucip
olmuş ise ölüm cezası verilir.
Tahrik suretiyle madunun yaptığı suçlar hakkındaki
cezaların nasıl indirileceği:
Madde 92 – 1. Bir amir veya mafevk, askeri nizamlara ve askerlik
kaidelerine mugayir muamelede bulunmak, yahut makam ve mevkiinin salahiyetini
tecavüz etmek suretleriyle madunu tahrik eyler ve madun bu tahrik sebebiyle 82,
83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90 ve 91 inci maddelerde yazılı suçlardan birini
hemen yaparsa, Türk Ceza Kanununun elli birinci maddesine göre madunun cezası
hafifletilir.
2. Birinci fıkradaki tahriki
yapanlar tahrikin nevi ve mahiyetine göre 116, 117 ve 118 inci maddelerde
yazılı cezalarla cezalandırılır.
Muharrik
ve cezası
Madde 93 – 1. Askeri şahıslardan birini
amire veya mafevka karşı itaatsizliğe mukavemete, fiilen taarruza sevk ve
tahrik eden muharrik sayılır.
2. (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
3. Suç teşebbüs derecesinde
kalmışsa muharrik üç aydan iki seneye ve seferberlikte altı aydan beş seneye
kadar hapsolunur. Ceza herhalde müteşebbisin cezasından şiddetli olmaz.
4. Suç yapılmışsa, muharrik cürme
şerik olur.
İsyan
muharriki ve cezası
Madde 94 – 1. Birden ziyade askeri şahısları hep birlikte amire
veya mafevka itaatsizliğe veya mukavemete veyahut fiilen taarruza sevk ve
tahrik eden isyan muharriki sayılır. Suç yapılmamış veyahut yapılmağa teşebbüs
edilmemişse isyan muharriki beş seneden az olmamak üzere ağır hapis cezasiyle
cezalandırılır.
1126
2. Tahrik sebebiyle, askeri hizmete
ehemmiyetli bir zarar gelmişse isyan muharriki on seneden az olmamak üzere ağır
hapisle cezalandırılır.
3. Seferberlikte isyan muharriki
ölüm cezasiyle cezalandırılır.
Hilafı
salahiyet askerlik işleri için toplananlar ve müzakere yapanların cezaları
Madde 95 – (Değişik: 25/5/1972 - 1590/1 md.)
1. Hakkı ve görevi olmadığı halde
askeri muamelat, teşkilat, harekat, tesisat veya tertibata müteallik işler
hakkında :
a) Müzakere veya istişare için
asker kişileri toplıyan,
b) Birlikte beyanat veya şikayette
bulunmak üzere imza toplıyan,
c) Birlikte beyanat veya şikayette
bulunan,
d) Her ne suretle olursa olsun
gösteri veya tezahüratta bulunan,
Kim olursa olsun altı aydan üç
seneye kadar hapsolunur.
2. (a) fıkrasında yazılı toplantıya
bilerek katılanlar ile (b) fıkrasında yazılı beyanat ve şikayetlere imza
koyanlar altı aya kadar hapsolunur.
3. Kendisine özel bir mezuniyet
verilmediği halde, görevi ve sıfatı icabı muttali olduğu askeri muamelat,
teşkilat, harekat, tesisat veya tertibata müteallik işler hakkında beyanat
veren, yazı yazan veya sair surette açıklamada bulunanlar her kim olursa olsun,
fiili daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde altı aydan üç seneye kadar
hapsolunur.
4. Astlık - üstlük münasebetlerini
zedelemeye, amir veya komutanlara karşı güven hissini yok etmeye matuf olarak
alenen tahkir veya tezyif edici fiil ve harekette bulunanlar altı aydan üç
seneye kadar hapsolunur.
5. Bu maddede yazılı suçların basın
yoliyle işlenmesi halinde ceza artırılarak verilir.
6. Bu maddenin 3 ve 4 üncü
fıkralarında yazılı suçlar hakkındaki soruşturma icrası Milli Savunma Bakanının
iznine tabidir.
Askerlikten
soğutanların cezaları:
Madde
96 – (Değişik: 31/1/2013-6413/45 md.)
Umuma
teşhir olunmuş yazı, resim veya sair teşhir vasıtalarıyla veyahut seferberlikte
sözle arkadaşlarını hoşnutsuzluğa kışkırtan, üç aydan beş seneye kadar
hapsolunur.
Fesat
ve cezası :
Madde 97 – 1. Birden ziyade askeri
şahıslar bir amire veya mafevka hep birlikte itaatsizlik veya mukavemet veya
fiilen taarruz etmek (M. 86, 90, 91) için ittifak ederlerse fesat sayılır ve
ceza, ittifak edenlerin yapmak için ittifak ettikleri cürme tatbik edilecek
kanun maddesine göre tayin ve ölüm ile müebbet ağır hapisten başka hallerde üç
aydan iki seneye kadar artırılır.
2. İttifak edenler eğer suçu
işlerse ceza ölüm ve müebbet ağır hapisten başka hallerde 50 nci madde
mucibince arttırılır.
Fesadı
haber vermeyenlerin cezası
Madde 98 – Fesat hakkında bir suretle
haber alıpta fesada veya fesadın fiile çıkmasına mani olacak kadar vaktiyle
malümat vermekte ihmal eden fesat, fiile çıktığı surette üç seneye kadar
hapsolunur.
1127
Fesadı
haber verenlerin cezadan kurtulması
Madde 99 – Fesat için ittifak edenlerden biri, başka suretle
malümat almadan fesadın fiile çıkmasına mümanaat mümkün olacak hal ve zamanda
haber verirse, cezadan kurtulur.
Askeri
isyan ve cezası
Madde 100 – Birden ziyade askeri şahıslar, gürültü patırdı ile
veya alenen toplanarak bir amire veya mafevka itaatsizliğe veya mukavemet veya
fiilen taar-ruza (M. 86, 90, 91) birlikte kalkışırlarsa "Askeri isyan"
sayılır. Toplanmaya iştirakedenlerin her biri beş seneden ve seferberlikte on
seneden az olmamak üzere muvakkat ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.
Askeri
isyanda önayak olanların cezaları
Madde 101 – 1. (Değişik: 22/1/2004-5078 / 2 md.) Askerî isyanın (M. 100) reisi
veya mürettibi veya ön ayak olanları ile asilerden amire ve mafevke zorla
müessir fiillerde bulunanlar münferiden yaptıkları suç müebbet ağır hapis
cezasını mucip değilse, on seneden az olmamak üzere muvakkat ağır hapis cezası
ile cezalandırılır.
2. Askeri isyan, seferberlikte
yapılmışsa birinci fıkradaki suçlulara ölüm cezası verilir.
Düşman
karşısında askeri isyan suçlularının cezası
Madde 102 – Askeri isyan (M. 100) düşman karşısında
yapılmışsa isyana iştirak edenlerin hepsine ölüm cezası verilir.
Askeri
isyan ve fesada iştirak edenlerden nadim olanların cezalarının azaltılması :
Madde 103 – 1. Bir fesada (M. 97) veya askeri isyana
(M.100) iştirak edipte amirlere veya mafevklere zorla müessir fiiller yapmadan
evvel nedametle intizam ve inzıbata dönenler fesat ve isyanın reisi veya
mürettibi veya önayakları değilseler iki seneye kadar hapsolunurlar.
2. Amir veya mafevka zorla müessir
fiiller yapılmaksızın fesat ve isyana iştirak edenlerin hepsi intizam ve
disipline dönerlerse reis veya mürettibi veya önayak olanları bir seneden beş
seneye kadar hapsolunur.
Askeri
fesat ve isyana iştirak edenlerden önayak sayılacak diğer askerler
Madde 104 – Askeri fesat (M. 97) ve isyana (M. 100)
iştirak edenlerden şunlar da reis ve müşevvik cezalariyle cezalandırılırlar
A: Amir ve mafevk tarafından
şahsına vakı olan itaat emrine karşı itaatsizlikte söz ile veya fiilen ısrar
eden;
B: Askeri işareti suistimal ederek
veya sair işaretler vererek isyanın vukuunu kolaylaştıran;
C: Asiler arasında en büyük
rütbelisi veya en kıdemlisi olan;
Fesat
ve isyan suçlularının cezalarının azaltılması
Madde 105 – 94, 100, 101 ve 104 üncü maddelerde yazılı suçlar az
vahim oldukları halde 94 üncü maddenin birinci fıkrasında ve 100 üncü maddede
yazılı cezalar altı ay ve seferberlikte bir sene hapis cezasına ve 94 üncü
maddenin ikinci ve 101 nci maddenin birinci fıkrasında ve 104 üncü maddelerde
yazılı olan cezalar bir sene hapis cezasına ve seferberlikte iki sene hapis
cezasına ve 102 nci maddede yazılı ceza az vahim hallerde müebbeden ağır hapis
veyahut beş sene den az olmamak üzere ağır hapis veya hapis cezalarına
indirilebilir.
1128
Askeri
karakol ve nöbetçi ve devriyeye taarruz edenlerin cezaları
Madde
106 – (Değişik: 27/6/1932-2034/4 md.)
Askeri karakola, nöbetçiye ve
devriyeye hakaret eden veya bunları dinlemiyen veya bunlara mukavemette bulunan
yahut fiilen taarruz eden bu suçları amire karşı yapmış sayılır ve öylece
cezalandırılır.
Bu
fasıldaki cezalar maduna tatbik olunabilmesinin şartı
Madde 107 – Bu fasılda madunlar hakkında
tayin edilen ağır cezaların verilmesi için mafevkın rütbesi ve kıdemi herhangi
bir suretle madunun malümu bulunması şarttır. Madunun mafevkın vaziyetini
bilmediği sabit olursa hakkında tertip olunacak ceza umumi hükümlere tabidir.
ALTINCI FASIL
Makam ve
memuriyet nüfuzunu suiistimal
Madununa
hizmetle münasebeti olmayan emirler verenlerin ve mutalebede bulunanların
cezası:
Madde 108 – (Mülga: 16/6/1964-477/53 md. delaletiyle 64 md.)
Madununa
suç yapmak için emir verenlerin cezası:
Madde 109 – 1. Rütbe veya makam ve
memuriyetinin nüfuz ve salahiyetini suistimal ederek
madununa bir suçun yapılmasını teklif eden, amir veya mafevk iki seneye kadar
hapsolunur.
2. Suç yapılır veya yapılmağa
teşebbüs edilirse faili asliye muayyen olan ceza, emir veren hakkında (M. 50)
artırılarak hükmolunur.
Madunun
şikayetnamesini saklayan veya geri aldıranların cezası :
Madde 110 – Madunların verdikleri şikayetnameleri
saklayanlar veya tehdit ederek geri aldıranlar beş seneye kadar hapsolunur.
Hak
edilmemiş veya müsaade olunmamış disiplin cezası verenlerin cezası:
Madde 111 – Ceza vermek salahiyetini tecavüz ederek ve
bilhassa hak edilmemiş veya müsaade olunmamış bir cezayı kasten verenler beş
seneye kadar hapsolunur.
Askeri
mahkemeler üzerinde tesir yapanların cezası
Madde 112 – Memuriyetinin nüfuzunu
suistimal ile askeri mahkemeler üzerinde tesir yapanlar beş seneye kadar
hapsolunur.
Askeri
şahısları mürettep oldukları yerlerden geriye sevkedenlerin cezası :
Madde 113 – 1. Askerlik hizmetine davet
edilmiş olan kimseleri, makbul bir sebep olmaksızın mürettep oldukları mevki ve
kıta ve müessesenin gayrısına sevkeden altı aya kadar hapsolunur.
2. Seferberlikte bu ceza bir
seneden az olmamak üzere arttırılır.
Erleri
kanuna muhalif olarak hizmetçiliğe verenlerin cezası
Madde 114 – (Değişik :25/3/1953 -6078/1 md.)
Kanunen emir veya seyis eri almaya
hakkı olmayanlara emir veya seyis eri verenlerle bu emir veya seyis erini alıp
istihdam edenler asker olsun olmasın bir aydan 3 aya kadar hapsolunur.
Emir veya seyis eri almak hakkını
haiz olanlardan kendi emir veya seyis erini askerlik şeref ve haysiyetine
uymayan şekillerde süfli hizmetlerde çalıştıranlar veyahut bunların vazifesi
dışında kendi sanat, meslek veya şahsi işlerinde çalışmasına müsaade veya
müsamaha edenler bir aydan 6 aya kadar hapsolunur.
1129
Yukardaki haller haricinde askerleri hizmetçiliğe veya
sair suretlerle çalışmaya verenlerle asker olsun olmasın alan veya
çalıştıranlar 2 aydan bir seneye kadar hapsolunur.
Memuriyet
nüfuzunun sair suretle kötüye kullanılması (1)
Madde
115 – (Değişik : 22/3/2000 - 4551/25 md.) Emir vermek yetkisini veya memuriyet nüfuzunu kötüye
kullanarak mevzuatın tayin ettiği ahvalden başka bir suretle herhangi bir
gerçek veya tüzel kişi yahut astı hakkında keyfi bir işlem yapan yahut
yapılmasını emreden amir veya üst, bir aydan iki seneye kadar hapis cezası ile
cezalandırılır.
Bu işlem, siyasi bir amaçla yahut kişisel bir çıkar
sağlamak için yapılmış veya yapılması emredilmiş ise, fiil başka bir suç
oluşturmadığı takdirde altı aydan aşağı olmamak üzere hapis cezası verilir.
Madununa sövüp
sayan veya fena muamelede bulunanların cezası
Madde
116 – (Mülga: 16/6/1964 - 477/55 md. delaletiyle 64 md. ile)
Maduna müessir
fiiller yapanların cezası
Madde
117 – 1. Madununu kasten
itip kakan, döven, veya sair suretlerle cismen eza verecek veya sıhhatini
bozacak hallerde bulunan veyahut tazip maksadiyle madunun hizmetini lüzumsuz
yere güçleştiren veya onun diğer askerler tarafından tazip edilmesine veya
suimuamelde bulunulmasına müsamaha eden amir veya mafevk iki seneye kadar
hapsolunur.
2. (Mülga:
31/1/2013-6413/45 md.)
Müessir fiillerle
Madununun vücudunda tahribat yapan veya ölümüne sebep olan mafevka verilecek
ceza
Madde 118 – 1.
117 nci maddede yazılan fiiller madunun vücudunda tahrıbatı mucip olmuş ise
amir veya mafevk beş seneye kadar hapsolunur.
2.Daha ziyade vahim hallerde amir ve mafevk altı aydan
beş seneye kadar hapsolunur.
3. Fiil taammüden yapılmış ise amir veya mafevk on
seneye kadar ağır hapis cezasiyle cezalandırılır.
4. Fiil ölümü intaç etmiş ise fail on seneden az olmamak
üzere ağır hapis cezasına mahkum olur.
Mafevkin cürüm
sayılmıyacak olan fiilleri
Madde
119 – (Değişik: 27/6/1932 - 2034/5 md.)
1 - Bir madunun fiili taarruzlarını defetmek yahut
mübrem ve müstacel bir zaruret ve tehlike halinde verdiği emirlere itaat
ettirmek için bir mafevk tarafından yapılan müessir fiiller makam ve memuriyet
nufuzunu suistimal telakki edilmez ve suç sayılmaz.
2 - Bu hüküm harbde veya eşkıya müsademeleri ve isyan
yahut askerlik harekatı ve mücrim takıbatı gibi vazifeler başında mübrem
surette elzem bir itaati temin için başka vasıtalar bulunmadığı takdirde bir
subayın madunun ısrar ve mukavemetine karşı silah kullanmaya mecbur kalması halinde
de caridir.
3 - Mafevkin, hizmete ve askerliğe dair kusur ve
hatalardan dolayı madunu tenkit ve muanaze etmesi hakaret sayılmaz.
Bu fasıldaki
suçlarda karakolun vaziyeti
Madde
120 – (Değişik birinci cümle: 27/6/1932 - 2034/6 md.) Bu fasılda yazılı olan suçları yapan bir askeri
karakol veya devriye yahut nöbetçi bu suçları yapan mafevk gibi ceza görür.Bu
suçlar karakol amiri olan mafevka karşı yapılmış ise ceza arttırılır. (M. 50)
119 uncu maddenin hükümleri karakollar hakkında da caridir.
Askerliğe ait
vesika, evrak, harita ve şekilleri yakanlar
Madde 121 – Askerliğe ve hesap işlerine dair olan defterleri ve
müsveddeleri, vesikaları, hükümlü evrakı, harita ve şekilleri fena niyetle
tahrip eden, yakan, yok eden veya ettiren on seneye kadar hapsolunur. Bunları
muhafaza imkanı olmayıpta düşman eline geçmesinde düşman için fayda varsa bu
fiiller suç sayılmaz.
——————————
(1) Bu madde başlığı, “Sair
hallerde memuriyetin nüfuzunu suistimal edenlerin cezası” iken 22/3/2000 tarih
ve 4551 sayılı Kanunla metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
1130
YEDİNCİ FASIL
Seferberlikte
insanlar ve mallar aleyhine yapılan cürümler
Ganimet
almak için uzaklaşan, ganimet alan ve aldığı şeyi teslim etmeyenler:
Madde 122 – 1. Seferberlikte ganimet
almak kastiyle kıtasından uzaklaşan veyahut ganimet hukukuna tabi bir şeyi
ganimet namiyle kendiliğinden temellük eden üç seneye kadar hapsolunur.
2. Meşru surette aldığı ve fakat
teslim ile mükellef bulunduğu şeyleri teslimden imtina ile temellük eden dahi
aynı ceza ile cezalandırılır.
Yağmacılığın
tarifi:
Madde 123 – Harbin mucip olduğu dehşet ve korkudan
istifade veya askeri kuvvetini suistimal ederek:
A: Ahaliden birinin malını haksız
olarak zabt veya bir kimseyi malını vermeğe icbar eden;
B: Salahiyeti olmadığı halde
ahaliden para veyahut zorla eşya toplayan veya memur olduğu istimvalin
(tekalifi harbiye) derecesinin kendi menfaatları için aşan yağmacı sayılır.
C: Alınan eşya erzak, sıhhi
levazım, giyecek, ısınılacak gibi şeyler yeme veya nakil vasıtalarına munhasır
kalır ve o andaki zaruri ihtiyaçlarla mütenasip bulunursa bu hareket yağmacılık
sayılmaz.
Yağmacılığın
cezası:
Madde 124 – Yağmacılık eden her askeri
şahıs beş seneye kadar hapsolunur.
Bir
kimsenin malını tahrip veya imha edenlerin cezası:
Madde 125 – 1. Harb zarureti olmaksızın
bir kimsenin mal ve mülkünü kasten tahrip ve imha edenler ve ağaçları kesenler
ve mahsulat ve mezruata hasar iras edenler ve bunlar için emir verenler veya
müsamahada bulunan amir ve mafevkler iki seneye kadar hapsolunur.Ve daha vahim
hallerde yağmacı sayılırlar. (M. 123)
2. Yukarıdaki fiilleri yapanlarla
emir veren veya müsamaha eden amir ve mafevkler hakkında Adliye mahkemelerinde
alakadarlar tarafından tazminat davası açılabilir. Ve bu fiilleri yapanlarla
emir veren veya müsamaha eden amir ve mafevkler icabeden tazminatla
müteselsilen mahkum olur.
Zorla,
müessir fiillere birden ziyade şahısların iştirakiyle yağmacılık ve cezası:
Madde 126 – 1.Yağmacılık (M. 123) veya yağmacılıktan
sayılan fiiller (M.125) bir şahsa karşı zorla yapılırsa faili on seneye kadar
ağır hapis cezasiyle cezalandırılır. Eğer bu zorluk cismen tahribatı mucip
olursa faili on seneden az olmamak üzere muvakkat ağır hapis cezasiyle mücazat
olunur. Fiil ölümü mucip olursa faili ölüme mahkum olur; az vahim hallerde
müebbet ağır hapis cezası verilir.
2. Yukardaki fıkrada yazılı
yağmacılığa birden ziyade şahıslar iştirak eylerse reis ve mürettibi ve önayak
olanları ölüme mahkum olur. Diğerleri birinci fıkra mucibince cezalandırılır.
Bu yağmacılıkta bir şahsa karşı müessir fiillerde bulunmaksızın iştirak
edenlere on seneye kadar ağır hapis cezası verilir.
Muharebe
meydanlarında ölülerin ,esirlerin, yaralıların mallarına tecavüz edenler:
Madde 127 – 1. Haksız
olarak ve temellük
kastiyle Türkiye Cumhuriyeti
ve müttefikleri ordusundan
muharebe meydanlarında ölü
olarak kalmış olanların
eşya ve paralarını
alan veyahut muharebe
meydanlarında veya yürüyüş
esnasında veya hastanede
veyahut nakliyat zamanında
bir hastanın, bir
yaralının veya neza-
1131
ret ve muhafazası altına
verilmiş olan bir harb esirinin bir şeyini alan veya zorla zapteden veyahut
Hilali Ahmer ve Salibi Ahmer'e mensup sıhhiye müesseselerini yağma ve tahrip
eden veya bu bapta teşvikat ve tahrikat yapan ve emir veren on seneye kadar
ağır hapis ile cezalandırılır. Az vahim hallerde beş seneye kadar hapsolunur.
2. Nakline memur olduğu yaralıyı bir sebep ve zaruret
olmaksızın terkeden veyahut bir yaralıya işkence eden beş seneye kadar
hapsolunur.
3. Yaralıyı soymak kastiyle işkence eden veya soyarken
tekrar yaralayan ölüm cezasiyle cezalandırılır.
Kıtasından geri kalarak ahaliye taaddi edenler :
Madde
128 – 1. Mensup olduğu kıtaat veya askeri heyetten geri kalarak
ahaliye taaddi eden altı aydan beş seneye kadar hapsolunur.
2. Bu fiile birden ziyade şahıslar iştirak ederek
ahaliyi tazyik etmiş olurlarsa veyahut fiil yağmacılk (M. 123 ve 125) şeklini
almış olursa müştereklerden her biri on seneye kadar ağır hapis cezasiyle
cezalandırılır.
Fiillerin Türk
vatandaşlarına karşı yapılmasının cezası :
Madde
129 – 123, 124, 125, 126 ve
128 inci maddelerde yazılı olan fiiller Türk vatandaşlarına karşı yapılırsa
ceza arttırılır. (M. 50) Eğer ceza Türk Ceza Kanununda daha şiddetli ise o
kanun hükümleri tatbik olunur.
SEKİZİNCİ FASIL
Mallara karşı yapılan diğer cürümler
Hizmete mahsus eşyayı
tahrip ve terk ve kaybedenler:
Madde
130 – (Değişik : 22/3/2000 - 4551/26 md.)
Askeri eşyayı kasten terk veya kısmen yahut tamamen
tahrip eden, özürsüz kaybeden veya harabolmasına sebebiyet veren veya özel
menfaati için kullanan asker kişiler, eşyanın değeri, önemi, meydana gelen
hasarın miktarı ve fiilin işleniş şekline göre üç aydan iki seneye kadar hapis
cezası ile cezalandırılırlar.
Suç konusu eşya; silah, mühimmat, savaş aracı veya
gereci ise ceza artırılır.
Kaybedilen, kasten terk veya kısmen yahut tamamen tahrip
edilen veya harabolmasına sebebiyet verilen eşyanın ödettirilmesine de ayrıca
hükmolunur.
Eşyayı ve malları
çalan, satan, rehine veren ve alanlar (1)
Madde
131 – (Değişik : 11/12/1935 - 2862/10 md.)
1 - Askeri bir hizmet yaparken veya vazifeyi suistimal
ederek bir hizmet veya vazifeden ötürü tevdi veya emanet edilmiş olan para veya
kıymeti ne olursa olsun bir eşyayı yahut kendisine tevdi veya emanet edilmiş
olmasa bile her türlü askeri erzak, eşya ve hayvanları çalanlar veya zimmetine
geçirenler, yahut ihtilas edenler veya satanlar, yahut rehine verenler ve
bunları bilerek satın alanlar veya rehin kabul edenler veya gizliyenler beş
seneye kadar ağır hapis cezasile cezalandırılırlar.
(Değişik :
22/3/2000 - 4551/27 md.) Az vahim hallerde, altı aydan üç seneye kadar
hapis cezası hükmolunur.
Çalınan veya rehin edilen mallar bulunursa geri alınır.
Yok edilen eşya, hayvan ve sairenin değerlerinin ödettirilmesine de hükmolunur.
2 - Yukarıki fıkrada yazılı fiiller silah, cephane veya
her hangi bir müdafaa vasıtasına taallük ederse ceza arttırılır.
3 - Yukarıki iki fıkrada yazılı fiiller seferberlikte
yapılırsa yapanlar hakkında on seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis, az vahim
hallerde iki seneden aşağı olmamak üzere beş seneye kadar ağır hapis cezası
verilir.
——————————
(1) Maddenin matlabındaki "Askeri"
kelimesi 27/6/1932 tarih ve 2034 sayılı Kanunun 7. maddesi ile kaldırılmıştır.
1132
Üstünün, astının veya arkadaşının bir
şeyini çalanlar (1)
Madde
132 – (Değişik : 22/3/2000 - 4551/28 md.)
Bir üstünün, arkadaşının veya astının bir şeyini çalan
asker kişiler, altı aydan beş seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.
Bozuk ölçü
kullananlar:
Madde
133 – Bir terazi veya kantar
veya herhangi bir ölçüyü ayarı bozuk olduğunu bilerek askeri bir hizmetin
ifasında kullananlar, iki seneye kadar hapsolunur.
DOKUZUNCU FASIL
Hizmet ve vazifenin ihlali
Hakikata muhalif
rapor layiha sair evrak tanzim ve ita edenler:
Madde 134 – 1. Hizmete veya tevdi edilen bir vazifeye mütaallik
olarak kasten hakikata muhalif rapor veya takrir veya layiha ve sair resmi
evrak tanzim eden ve veren veyahut bunların hakikata muhalif olduğunu bilerek
mafevklere takdime delalet eden altı aydan üç seneye kadar hapis ile
cezalandırılır.
2. (Mülga :
22/3/2000 - 4551/38 md.)
Rüşvet:
Madde
135 – Askeri şahıslardan herhangi biri Türk Ceza Kanununun 3 üncü
babının 3 üncü faslında yazılı suçlardan birini işlerse o fasıldaki cezalarla
cezalandırılır.
Dikkatsizlik
edenler :
Madde
136 – 1. Her kim askeri karakolun veya müfrezenin veyahut hususi
bir vazife ile mükellef olan bir kısım askerin kumandanı veya subaylarından
veyahut nöbetçi iken kasten veya tekasülünden :
A: Kendisini verilen vazifeyi yapmayacak hale korsa;
B: Nöbet mahallini terkederse yahut verilen sair
talimata mugayir hareket ederse;
C: Her iki halde de bir mazarratı mucip olursa on dört
günden az olmamak üzere katıksız hapis veya iki seneye kadar hapis ile
cezalandırılır. (2)
2. Yukarıki fıkrada yazılı suç seferberlikte yapılmışsa
suçlu altı aydan az olmamak üzere hapis, düşman karşısında ölüm, az vahim
hallerde bir seneden az olmamak üzere muvakkat veya müebbet ağır hapis ile
cezalandırılır.
3. 2 nci fıkrada yazılı suç dolayısiyle ehemmiyetli bir
zarar tehlikesi zuhura gelmişse üç aydan aşağı olmamak üzere hapis, bu tehlike
düşman karşısında olduğu takdirde suçluya bir seneden az olmamak üzere ağır
hapis cezası verilir.
Tekasül
dolayısiyle esliha ve harb malzemesinden bir şeyin hasara uğramasına sebep
olanlar:(3)
Madde
137 – Vazife veya hizmette tekasül dolayısiyle bir gemi veya
tayyarenin veya esliha ve harb malzemesinden birinin mühimce hasara uğramasına
sebep olan (…) (3) üç seneye kadar hapsolunur.
Askeri mahkeme işine
sekte verenler :
Madde
138 – Askeri mahkemelerin
vazifelerini ve muamelelerini makbul sebeb olmaksızın geciktiren altı aya kadar
hapsolunur.
Suç yapılmasına
göz yumanlar:
Madde
139 – Bir askeri karakolun
veya bir müfrezenin veya hususi bir vazife ile mükellef olan bir kısım askerin
kumandanı iken veyahut subaylarından veya nöbetçi iken mani olabileceği ve
vazifeten men'e mecbur bulunduğu bir suçun yapılmasına göz yumarsa fiili
kendisi yapmış gibi ceza görür.
——————————
(1) Bu madde
başlığı, “Mafevkının, arkadaşının, madununun bir şeyini çalanlar” iken,
22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunla metne işlendiği şekilde
değiştirilmiştir.
(2) Her ne
kadar 16/6/1964 tarih ve 477 sayılı Kanunun 56. maddesi ile aynı fiil
cezalandırılmış ise de, öngörülen ceza miktarı hizmetin aksamamış veya maddi
bir zarar doğmamış olması keyfiyetine göre düzenlenmiş olduğundan metin
muhafaza edilmiştir.
(3) 31/1/2013 tarihli ve 6413 sayılı Kanunun 45 inci maddesiyle, bu
maddede yer alan “kısa hapis veya” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
1133
Mahsup
ve mevkufları firar ettirenler:
Madde 140 – Bir mevkuf veya mahpusu
muhafaza ve nezarete memur olupta kasten kaçıran veya firarını kolaylaştıran
veyahut amiri tarafından emrolunduğu veya vazifeten mecbur bulunduğu halde bir
diğerini tevkif ve hapsetmiyen Türk Ceza Kanununun 301, 302, 303, 304,305, 306
ve 307 nci maddeleri mucibince ceza görür.
Erzak
tağşiş edenler :
Madde 141 – Askeri tayınattan olan her
nevi zehair ve erzakı tağşiş veya tebdil eden veya ettiren veya bu suretle
tağşiş veya tebdil olunmuş zehair ve erzakı bilerek tevzi eden veya ettiren üç
seneye kadar hapsolunur.
Bozuk
erzaktan tayınat verenler :
Madde 142 – Askeri tayınatı çürümüş
bozulmuş zahire ve erzaktan veren veya verdiren iki seneye kadar hapsolunur.
Şartnameye
aykırı mal ve hizmet kabul etmek (1)
Madde
143 – (Değişik : 22/3/2000 - 4551/29 md.) Sözleşmeye bağlanmış yiyecek,
giyecek, teçhizat veya diğer mal ve hizmetler ile her nevi imalat ve inşaatı,
sözleşmeye ilişkin şartname ve numulerine uymadıkları halde kabul eden veya
ettirenler üç yıldan az olmamak üzere hapis cezası ile cezalandırılırlar.
Fiil ceza kanunlarına göre daha
ağır bir suç teşkil ediyorsa, ceza o kanuna göre tayin edilir.
Kabul edilen veya ettirilen eşya;
silah, mühimmat, savaş aracı veya gereci ise veya suç seferberlik veya savaş
halinde işlenmişse ceza artırılır.
Umumi
surette ihmal ve tekasül :
Madde 144 – Kendisine tevdi edilen askeri
bir işin ifasında bu kanunda yazılı hallerden başka Türk Ceza Kanunu mucibince
cezayı mucip ihmal ve tekasül gösteren ve vazifesini suiistimal eden o kanun
mucibince cezalandırılır. (T.C.K.B: F:4)
ONUNCU FASIL
Askeri
disiplini bozan sair fiiller
Madununa nezarete ihmal edenler,
madunun suçları hakkında takibatta bulunmayanlar : (2)
Madde 145 – (…) (2) veya bu fiiller hakkında kasten kanuni
takibatta bulunmayan mafevk kısa hapis ile veya altı aya kadar hapis ile
cezalandırılır.
Başkasının yaralanmasına ve
ölmesine sebep olanlar :
Madde 146 – Silahları ve cephanesi
hakkında dikkatsizlik ve nizamlara ve emirlere talimatlara riayetsizlik
dolayısıyla başkasının yaralanmasına veya ölmesine sebep olanlar hakkında Türk
Ceza Kanununun 455 ve 459 uncu maddelerine göre ceza verilir.
——————————
(1) Bu madde başlığı, “Mükavelename hilâfında eşya ve taahhüdat kabul
edenler” iken 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı Kanunla metne işlendiği şekilde
değiştirilmiştir.
(2) Bu maddenin “Maduna nezaret vazifesinde ihmal ve tekasül eden,
madunun suçlarını haber vermeyen” kısmı; 16/6/1964 tarihli ve 477 sayılı
Disiplin Mahkemeleri Kuruluşu, Yargılama Usulü ve Disiplin Suç ve Cezaları
Hakkında Kanunun 54 üncü maddesiyle disiplin suçu haline dönüştürülmüş ve sözkonusu Kanunun 64 üncü maddesiyle
yürürlükten kaldırılmıştır.
1134
İzinsiz evlenenler :
Madde 147 – (Değişik:
22/12/1934 - 2632/2 md., Mülga: 11/12/1935 - 2862/14 md.; Yeniden Yürürlük
29/1/1936 - 2908/1 md.) İzin alması icap eden askeri şahıslardan izinsiz evlenenler bir seneye
kadar hapsolunurlar.
Evlenmeleri kanuna göre yasak olan
askeri şahıslardan evlenenler üç aydan bir seneye kadar hapsolunurlar.
Siyasi
faaliyetlerde bulunanlar (1)
Madde 148 – (Değişik : 22/3/2000 - 4551/30 md.)
Askeri şahıslardan;
A) Siyasi bir partiye üye olmak
için müracaat eden veya herhangi bir suretle siyasi partilere girenler,
B) Siyasi amaçla toplantı yapan
veya aynı amaçla siyasi gösterilere katılanlar,
C) Siyasi amaçla nutuk söyleyen,
demeç veren, yazı yazan veya telkinde bulunanlar,
D) Siyasi toplantılara resmi veya
sivil kıyafetle katılanlar,
E) Herhangi bir sebeple yalnız veya
toplu olarak siyasi mahiyette beyanname hazırlayan, hazırlanmış beyannameyi
imzalayan, imzalatan veya yayın organlarına ulaştıran veya dağıtanlar,
Fiil daha ağır bir cezayı
gerektirmediği takdirde, bir aydan beş yıla kadar hapis cezası ile
cezalandırılırlar.
Bu cürünler, seferberlikte
işlenirse ceza iki misli olarak hükmolunur.
Uyuşturucu veya uyarıcı maddelere
ilişkin suçlar:(2)
Madde 149 – (Mülga : 16/6/1964 - 477/60 md.
delaletiyle 64 md. ile) (22/3/2000 - 4551/38 md.) (Yeniden düzenleme:
23/6/2016 - 6722/10 md.)
Kıta, karargâh veya askeri kurumlarda ya da görev
esnasında veya görev yerlerinde;
A) Uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını
kolaylaştırma ve alenen özendirme,
B) Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın
almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde
kullanmak,
suçlarını işleyen askeri
şahıslar hakkında, Türk Ceza Kanununun bu suçlara ilişkin hükümleri uygulanır.
ON BİRİNCİ FASIL
Askerlik
haysiyetine ve şerefine dokunan suçlar ve cezaları
Şeref
ve haysiyete dokunan fiiller ve cezaları :
Madde 150 – (Mülga:
31/1/2013-6413/45 md.)
Kumar oynayanlar :
Madde 151 – (Mülga:
31/1/2013-6413/45 md.)
Irza
ve iffete tecavüz edenler :
Madde 152 – (Mülga : 22/3/2000 - 4551/38 md.)
——————————
(1) Bu madde başlığı, 22/3/2000 tarih ve 4551
sayılı Kanunla metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(2) Bu maddenin başlığı 23/6/2016 tarihli ve 6722
sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle metne işlendiği şekilde yeniden düzenlenmiştir.
1135
İffetsiz
bir kimse ile evlenen veya böyle bir kimse ile yaşayanlar (1)
Madde
153 – (Değişik :22/3/2000 - 4551/31 md.)
İffetsizliği anlaşılmış olan bir kimse ile bilerek evlenen veya evlilik
bağını devam ettirmekte veya böyle bir kimseyi yanında bulundurmakta veya karı
koca gibi herhangi bir kimse ile nikahsız olarak devamlı surette yaşamakta
ısrar eden asker kişiler hakkında Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezasına,
erbaşlar hakkında rütbenin geri alınmasına hükmolunur.
Bir kimseyle gayri tabii mukarenette
bulunan yahut bu fiili kendisine rızasıyla yaptıran asker kişiler hakkında,
fiilleri başka bir suç oluştursa bile, ayrıca Türk Silahlı Kuvvetlerinden
çıkarma cezası, erbaşlar için rütbenin geri alınması cezası verilir.
Talebelik
hukukunun zıyaını mucip haller :
Madde 154 – (Mülga : 22/3/2000 - 4551/38 md.)
DÖRDÜNCÜ BAP
Yalnız harb
zamanında askeri kanunlara tabi şahıslar hakkındaki hükümler
Orduya mensup
olmayanlar hakkında bu kanunun tatbikı:
Madde 155 – Türkiye Cumhuriyetine karşı
vukubulan bir harbde herhangi bir hizmet veya mukavele ve taahhüt ve her hangi
bir sebep ve suretle muharip Türk ordusu nezdinde bulunan veya orduyu takip
eden şahıslar hakkında bu kanun hükümleri ve bilhassa harb hükümleri cari olur.
Bir
kıtanın hizmetinde bulananların mukavelelerinin dahi askeri mahkemelerce feshi
:
Madde 156 – Muharip askeri bir kıtaya
hizmet veya mukavele ile münasebeti olanların mahkum oldukları cezalarla
birlikte bu hizmet ve mukavelenin feshine de askeri mahkemelerce
hükmolunabilir.
Muharip orduda bulunan yabancı subaylara bu kanunun
tatbikı :
Madde 157 – Muharip Türk ordusu nezdinde bulunmalarına
müsaade edilmiş olan yabancı subaylar Türkiye Cumhuriyeti Hükümetince hususi
mukarrerat yapılmamışsa Türk subayları hakkındaki hükümlere tabidirler. Bu
subayların refakatlerinde bulunan şahıslar hakkında 155 inci madde hükmü tatbik
olunur.
Harb
esirleri hakkında bu kanunun tatbikı :
Madde
158 – (Değişik: 15/6/1942 - 4257/1 md.)
1- Harb esirleri bir suç işlerlerse rütbelerine göre bu kanun mucibince
cezalandırılırlar.
2 - Harb esirleri arasında astlık
ve üstlük münasebetleri esaret hali başladıktan sonra cari değildir. Bunlar
arasında astlık ve üstlük münasebetleri salahiyetli komutanlar tarafından
verilen emirle teessüs edebilir.
——————————
(1) Bu madde başlığı, “İffetsiz bir kadınla
evlenen veya böyle bir kadını tutanlar” iken 22/3/2000 tarih ve 4551 sayılı
Kanunla metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
1136
Muharebe
meydanında hiyanet ve muhariplerin mallarına tecavüz edenler hakkında bu
kanunun tatbikı :
Madde 159 – Türkiye Cumhuriyetine karşı ilan edilmiş olan
bir harbde gerek bir Türk gerek bir yabancı 55, 56 ve 127 nci maddelerde beyan
edilen suçları yaparsa bu maddelerde yazılı cezalarla cezalandırılırlar.
Harekat
mıntakasında askere tecavüz edenler :
Madde 160 – İlan olunan harekat
mıntakasından asker ve jandarma subay ve erbaşına ve erine karşı 91 inci
maddenin 3 ve 4 numaralı fıkralarında yazılı suçları yapan şahıslar hakkında o
maddedeki cezalar tatbik olunur.
Yabancı
memlekette Türkiye askerlerine, memurlarına makamlarına karşı cürüm işleyenler
:
Madde 161 – Türkiye Cumhuriyeti askerleri tarafından
işgal edilen bir yabancı memlekete gerek Türk, gerek bir yabancı Türkiye
kıtaatı askeriyesinden birine veya bunlara mensup olanlara veyahut Türkiye
Hükümetinin nasbettiği memurları ile makamlarına karşı Türkiye kanunları ve
nizamnamelerinin cezayı mucip gördüğü bir fiili yaparsa bu fiil Türkiye
Cumhuriyeti topraklarında yapılmış sayılır.
İKİNCi KISIM
Disiplin
cezaları
BİRİNCİ BAP
Disiplin
cezalarının şümulü
Disiplin
tecavüzü ve kabahat :
Madde 162 – (Mülga:
31/1/2013-6413/45 md.)
Disiplin
cezalarının verilmesi :
Madde 163 – (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
Disiplin
cezasiyle cezalandırılanlar :
Madde 164 – (Mülga:
31/1/2013-6413/45 md.)
İKİNCİ BAP
Disiplin
cezaları
I - DİSİPLİN CEZALARlNlN NEVİLERİ
Disiplin
cezalarının nevileri :
Madde 165 – (Mülga:
31/1/2013-6413/45 md.)
Disiplin
cezalarının nasıl verileceği :
Madde 166 – (Mülga:
31/1/2013-6413/45 md.)
Cezaların
içtima hali :
Madde 167 – (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
1137-1141
II - CEZA VERMEK SALAHİYETİ
A - Umumi surette
Disiplin
cezası vermeğe salahiyetli amirler :
Madde 168 – (Mülga:
31/1/2013-6413/45 md.)
Disiplinin
temini için tevkif salahiyeti :
Madde 169 – (Mülga:
31/1/2013-6413/45 md.)
Ceza vermek salahiyeti
olan en yakın amir ile daha yüksek amirlerin ceza vereceği haller :
Madde 170 – (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
Disiplin
amirlerinin ceza salahiyeti :
Madde 171 – (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
Disiplin amirlerine vekalet edenler (1)
Madde 172 – (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
ÜÇÜNCÜ BAP
Askeri adli
hakim, memurların disiplin cezaları
Askeri adli hakim ve memurlara verilecek cezalar :
Madde 173 – (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
DÖRDÜNCÜ BAP
Orduyu takip
edenlerle harb esirlerine verilecek disiplin cezaları
Disiplin cezalarının tatbikı sureti :
Madde 174 – (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
BEŞİNCİ BAP
Disiplin
cezalarının verilmesi ve infazı
I - CEZANIN VERİLMESİ
Failin müdafaa hakkı :
Madde 175 – (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
Cezanın
şiddetli verileceği haller :
Madde 176 – (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
Mevkufiyetin
cezaya mahsubu
Madde 177 – (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
Mafevka arzedilecek cezalar :
Madde 178 – (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
Disiplin cezalarında müruru zaman :
Madde 179 – (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
İnfaz
edilmiş disiplin cezalarının mahkemece mahsubu :
Madde 180 – (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
Cezanın
katileşmesi :
Madde 181 – (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
1138-1142
II - CEZANIN İNFAZI
Cezanın vakti infazı zamanı :
Madde 182 – (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
Cezanın
infazı sureti :
Madde 183 – (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
Yüksek
disiplin amirlerinin cezaları değiştirme salahiyeti :
Madde 184 – (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
Uyarı,
aylık kesilmesi, izinsizlik ve sıra harici hizmet cezalarının infazı (1)
Madde 185 – (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
Disiplin cezasının müruruzamanı :
Madde 186 – (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
Cezalının
ayrılması halinde yapılacak muamele :
Madde 187 – (Mülga: 31/1/2013-6413/45 md.)
ALTINCI BAP
Disiplin
cezalarından şikayet
Şikayet :
Madde 188 – (Değişik: 22/12/1934 - 2632/6 md.; Mülga:
11/12/1935 - 2862/14 md.; Yeniden yürürlük: 29/1/1936 - 2908/1 md.; Mülga:
31/1/2013-6413/45 md.)
Şikayetin
kabulü veya reddi :
Madde 189 – (Değişik: 22/12/1934 - 2632/7 md.; Mülga:
11/12/1935 - 2862/4 md.; Yeniden yürürlük: 29/1/1936 - 2908/1 md.; Mülga:
31/1/2013-6413/45 md.)
YEDİNCİ BAP (2)
Amir tarafından
cezanın değiştirilmesi veya kaldırılması hakkında müracaatlar
Cezanın kaldırılması ve değiştirilmesi :
Madde 190 – (Değişik: 22/12/1934 - 2632/8 md.; Mülga:
11/12/1935 - 2862/14 md.; Yeniden Yürürlük: 29/1/1936 - 2908/1 md.; Mülga:
31/1/2013-6413/45 md.)
SEKİZİNCİ BAP (3)
Disiplin
cezalarına nezaret
Cezanın kaldırılacağı ve değiştirileceği haller :
Madde 191 – (Değişik: 22/12/1934 - 2632/9 md.; Mülga:
11/12/1935 - 2862/14 md.;Yeniden Yürürlük: 29/1/1936 - 2908/1 md.; Mülga:
31/1/2013-6413/45 md.)
——————————
(1) Bu madde başlığı “Tevbih ve
izinsizlik ve hapis cezalarının infazı sureti” iken 22/3/2000 tarihli ve 4551
sayılı Kanunla metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(2) Bu başlık, 22/12/1934 tarih
ve 2632 sayılı Kanunun 8 inci maddesi ile gelmiştir.
(3) Bu başlık,
22/12/1934 tarih ve 2632 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi ile gelmiştir.
1143
Son maddeler :
Madde 192 –
(Değişik: 11/12/1935 - 2862/13 md.)
Askeri Ceza Kanununun 75, 79 uncu maddelerile 78 inci
maddesinin C fıkrasının iki numarasında ve askeri eşyayı satın almak, rehin
olarak kabul etmek ve gizlemek fiillerine dair 131 inci maddede yazılı suçlar
askeri mahkemelere tabi olmıyan siviller tarafından yapılırsa umumi mahkemeler
bu kanun hükümlerini tatbik ederler.
İlga
edilen kanunlar :
Madde 193 – 1286
tarihli Askeri Ceza Kanunu ile ilave ve zeyilleri ve muaddel maddeleri ve
mensubini askeriyenin siyasetle meni iştigali hakkındaki 25 Eylül 1328 ve
Askeri Ceza Kanununun 169 uncu maddesi makamına kaim olan 16 Teşrinievvel 1328
ve seferde tekalifi harbiye ve vesaiti nakliye komisyonlarına ve efradı
cedidenin sevkine memur olanlar hakkındaki 21 Ağustos 1330 ve mafevk tarafından
maduna yapılacak bazı ef'alin cürüm addolunmayacağına dair olan 30 Teşrinievvel
1330 ve 1286 tarihli Askeri Ceza Kanununun 101, 102, 103, 104 üncü maddesine
matuf olan 3 Mart 1331 ve esrarı askeriye ve hiyaneti harbiye hakkındaki 16
Teşrinievvel 1330 ve seferde tart cezasının sureti tatbikına dair olan 25 Şubat
1330 tarihli kanunlarla zeyilleri ve sair kanunların bu kanuna muhalif olan
hükümleri mülgadır.
Ek
Madde 1 – (20/5/1933 - 2183 sayılı ek kanunun 1 inci maddesi hükmü olup, ek
madde haline getirilmiştir.)
Aşağıda
yazılı fiilleri ilk defa yapan subaylarla askeri memurlar ve astsubaylara iki
aydan altı aya kadar hapis cezası verilir:
Tekerrürü halinde evvelce verilmiş olan ceza bir kat
arttırılmakla beraber zabitlerle askeri memurlar hakkında (ihraç) astsubaylar
hakkında (rütbenin geri alınması) cezaları da birlikte hükmolunur.
A) Ticaret yapmak veya yaptırmak,
B) Ticari ve sınai müesseselerde vazife kabul etmek.
Ek Madde 2 –
(20/5/1933 - 2183 sayılı ek kanunun 2. maddesi hükmü olup, ek madde haline
getirilmiştir.)
Aşağıda yazılı fiilleri ilk defa yapan yedek subay
hakkında iki aydan altı aya ve astsubaylarla erler hakkında on beş günden üç
aya kadar hapis cezası verilir.
Tekerrürü halinde cezaları bir kat arttırılmakla beraber
astsubaylar hakkında (rütbenin geri alınması) cezası da birlikte hükmolunur.
A) Fiili hizmeti askerilerini ifa esnasında bizzat
ticaret veya sanatla iştigal etmek,
B) Ticari ve sınai müesseselerde vazife kabul etmek.
Ancak tebdili hava veya resmi mezuniyet suretiyle kıta
ve müesseselerden ayrılanların askerlik kıyafetinden ayrılmak şartiyle kendi iş
ve sanatlariyle iştigalleri caizdir.
1144
Ek Madde 3 – (20/5/1933 - 2183 sayılı ek
kanunun 3. maddesi hükmü olup, ek madde haline getirilmiştir.)
Askeri
doktorların bizzat hususi hastane açmaları memnudur. Hilafında hareket, birinci
madde mucibince cezayı müstelzimdir. (Mülga
üçüncü cümle: 8/8/2011-KHK-650/37 md.; İptal: Anayasa Mahkemesi’nin 18/7/2012 tarihli ve E.: 2011/113 K.: 2012/108
sayılı Kararı ile. ) (1)(2)
Ek Madde 4 – (3/8/1942-4277 sayılı ek
kanunun 1. maddesi hükmü olup, ek madde olarak numarası teselsül
ettirilmiştir.)
A)
Fevkalade halin, seferberliğin veya harb halinin devamı müddetince askeri bir
hizmet yaparken Milli Müdafaa vasıtalarına veya askeri ihtiyaçlara taallük eden
taahhüt, imal, inşa, alım, satım, teslim, tesellüm, nakil, muhafaza veya tevzi
yahut celp, sevk ve muayene gibi işlerde zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet veya
hırsızlık suçlarından birini işliyenler on seneden aşağı olmamak üzere ağır
hapis veya müebbet ağır hapis cezasiyle birlikte beş yüz liradan aşağı olmamak
üzere ağır para cezasiyle cezalandırılırlar. Şu kadar ki para cezası hiçbir
halde temin olunan menfaatin iki mislinden az olamaz.
B) (Değişik: 22/1/2004-5078 / 3 md.) Seferberlikte
veya harp hâlinin devamı müddetince vahim hâllerde ölüm cezası hükmolunur.
C) Bu
maddede yazılı suçlardan husule gelen veya husulü kasdolunan zarar hafif ise
(A) fıkrasına göre hükmedilmesi lazımgelen muvakkat ağır hapis ve para cezası
yarıya, pek az ise üçte bire indirilir.
Ek Madde 5 – (3/8/1942 - 4277 sayılı ek
kanunun 2. maddesi hükmü olup, ek madde olarak numarası teselsül
ettirilmiştir.)
Fevkalade
halin, seferberliğin veya harb halinin devamı müddetince Milli Müdafaa vasıtalarına
veya askeri ihtiyaçlara taallük eden işlerde hususi kanunlara göre kendilerine
tevdi edilen vazifeleri yaparken bu kanunda yazılı suçları işliyen askeri
olmıyan şahıslar hakkında da umumi mahkemelerce birinci maddede yazılı cezalar
tatbik olunur.
Ek Madde 6 – (25/5/1972 - 1590/2
md. ile gelen ek 1 inci md. hükmü olup madde numarası teselsül ettirilmiştir.)
Birinci
askeri yasak bölgeler içinde veya nöbet yerlerinde, karakollarda, kışlalarda,
karargahlarda, askeri kurumlarda, yerleşme veya konaklama amaciyle kullanılan
bina veya mahaller içinde; askerlere fiilen taarruzda bulunanlar, sövenler veya
hakaret edenler veyahut askerlik görevlerine ilişkin işleri yapmaya veya
yapmamaya zorlamak için şiddet veya tehdide başvuranlar Türk Ceza Kanununun bu
fiillere ilişkin l88, l90, l91, 254, 255, 256, 257, 258, 260, 266, 267,268,
269, 271, 272 ve 273 üncü maddeleri uyarınca cezalandırılırlar.
Nöbetçi, devriye, karakol,
inzibat, askeri trafik, kolluk veya kurtarma ve yardım görevi yapan askerlere
karşı bu görevleri yaptıkları sırada yukarıdaki fıkrada yazılı suçları
işliyenler aynı kanun maddeleri ile cezalandırılırlar.
————————
(1) Bu maddede sözü edilen birinci madde ile bu
kanunun ek birinci maddesi kastedilmektedir.
(2) Anayasa Mahkemesinin 18/7/2012
tarihli ve E.: 2011/113 K.: 2012/108 sayılı Kararı ile bu fıkranın üçüncü
cümlesini mülga eden hüküm iptal edilmiş olup iptal hükmünün, kararın Resmî
Gazete’de yayımlandığı 1/1/2013 tarihinden başlayarak altı ay sonra yürürlüğe
girmesi hüküm altına alınmıştır.
1145
Umumi emniyet ve asayişi korumaya
ilişkin önleyici ve adli zabıta görevlerini ifa ettikleri sırada jandarma
subay, astsubay, erbaş ve erlerine karşı işlenen suçlarda yukardaki fıkralar hükümleri
uygulanmaz.
Ek Madde 7 – (Ek : 22/3/2000 - 4551/37 md.)
Bu Kanunda ve diğer kanunlarda
geçen;
A) “Başgedikli”, “Gedikli” ve
“Küçük Zabit” ibareleri “Astsubay”,
B) “Toplu Efrat” ibaresi “Toplu
Asker”, “Efrat” ibaresi sadece “Erbaş ve Er”, “Nefer” ibaresi “Er”.
C) “Tard, ihraç ve rütbenin geri
alınması” fer’i cezaları (erbaşlar için öngörülen rütbenin geri alınması fer’i
cezası hariç), “Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma” fer’i cezası,
Olarak değiştirilmiştir.
Ek Madde 8 – (Ek: 31/3/2005 – 5329/1 md.) (Değişik: 23/6/2016
- 6722/11 md.)
Askeri
mahkemeler ve adli yargı mahkemeleri tarafından verilen kısa süreli hapis cezaları;
16/6/1927 tarihli ve 1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu
hükümlerine göre askerlik hizmetini yerine getiren yükümlüler ile yükümlü erbaş
ve erler hakkında Türk Ceza Kanununun 50 nci maddesinin birinci fıkrasında
belirtilen seçenek yaptırımlara, diğer askeri şahıslar hakkında ise aynı
fıkranın (a), (b) ve (d) bentlerinde belirtilen seçenek yaptırımlara çevrilebilir.
Ancak aşağıdaki hâllerde kısa süreli hapis cezaları seçenek yaptırımlara
çevrilemez:
A) Sırf
askeri suçlardan dolayı yapılan yargılama sonunda hükmolunan netice cezanın
dört ay veya daha fazla süreli hapis cezası olması.
B) Fiilin,
disiplini ağır şekilde ihlal etmesi veya birliğin güvenliğini tehlikeye
düşürmesi ya da birliğin muharebe hazırlığını veya etkinliğini zafiyete
uğratması ya da büyük bir zarar meydana getirmesi.
C) Fiilin
savaş veya seferberlikte işlenmesi.
1076
sayılı Kanun hükümlerine göre askerlik hizmetini yerine getiren yükümlüler ile
yükümlü erbaş ve erler hakkında verilen kısa süreli hapis cezasına seçenek
yaptırımların yerine getirilmesi askerlik hizmetlerinin sonuna bırakılır.
(Ek fıkra: 24/11/2016-6763/2 md.) Sırf askerî suçlar
ile hapis cezasının üst sınırı üç ayı geçen askerî suçlar hakkında, önödeme
hükümleri uygulanmaz.
Ek Madde 9 – (Ek: 31/3/2005 – 5329/1 md.)
Bu
Kanunda alt sınırı belirtilmeyen ağır hapis cezalarının alt sınırları "bir
sene" olarak uygulanır.
Ek Madde 10 – (Ek: 26/2/2008-5739/1 md.)
Bu Kanunda ve diğer ilgili kanunlarda gerekli değişiklikler yapılıncaya
kadar, 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun Birinci Kitabında
yer alan düzenlemeler bakımından bu Kanunun ek 8 ve 9 uncu maddeleri ile
16/6/1964 tarihli ve 477 sayılı Disiplin Mahkemeleri Kuruluşu, Yargılama Usulü
ve Disiplin Suç ve Cezaları Hakkında Kanunun 63 üncü maddesinin ikinci fıkrası
hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.
(İptal:
Anayasa Mahkemesi’nin 17/1/2013 tarihli
ve E.: 2012/80, K.: 2013/16 sayılı Kararı ile.)
1146-1
Geçici Madde 1 – (1632 sayılı Kanunun kendi numarasız muvakkat maddesi
olup teselsül için numaralandırılmıştır.)
Bu kanunun makabline şümulü :
Bu kanun ile konulan cezalar bundan
evvelki kanunlarda yazılı olan cezalardan daha hafif olduğu surette bu kanunun
meriyete konulduğu tarihte hükmedilmemiş olan suçlarla eski kanuna göre
hükmedilip henüz infaz edilmemiş veya infaz edilmekte bulunmuş olan hükümler hakkında
da tatbik olunur.
Geçici Madde 2 – (Ek: 22/1/2004-5078 / 4 md.)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 91 inci maddenin (4)
numaralı fıkrası kapsamına giren suçlardan dolayı haklarında idam cezası
verilen hükümlülerin dosyalarından;
a) Henüz Askerî Yargıtaya gönderilmemiş olan veya Askerî Yargıtay
Başsavcılığında bulunan yahut Türkiye Büyük Millet Meclisine gönderilmiş
olanlar, hükmü veren askerî mahkemece duruşma açılarak,
b) Askerî Yargıtayda bulunanlar, ilgili dairesince ele alınarak,
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde karara
bağlanır.
Askerî Yargıtay Başsavcılığında ve Türkiye Büyük Millet Meclisinde
bulunan dosyalar, gelişlerindeki usule uygun olarak, bu Kanunun yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren bir ay içinde, hükmü veren askerî mahkemeye geri
gönderilir.
Kanunun mer'iyeti tarihi :
Madde 194 – Bu kanun neşri tarihinden dört ay sonra muteberdir.
Madde 195 – Bu kanunun hükümlerini icraya İcra Vekilleri Heyeti
memurdur.
22/5/1930
TARİHLİ VE 1632 SAYILI ANA KANUNA İŞLENEMEYEN HÜKÜMLER
1. 9/7/1982 tarihli ve 2693 sayılı Kanunun geçici maddesi :
Geçici Madde -– 16/5/1982 tarihi dahil olmak üzere bu tarihten
sonra, bu Kanunun yayımı tarihine kadar feri cezaları infaz edilmiş olanların
idari işlemleri geri alınır.
2. 14/6/1989 tarihli ve 3574 sayılı Kanunun geçici maddesi :
Geçici Madde – Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce verilmiş
olan yeni baştan askerlik cezaları yerine getirilmez. Yerine getirilmiş olan
yeni baştan askerlik cezaları hükümsüz sayılarak askerlik süreleri yeniden
hesaplanır. Muvazzaflık süresini doldurmuş olanlar derhal terhis edilirler.
Ancak terhise müstehak olunan
tarihten sonra işlenmiş bulunan suçlardan dolayı takibat yapılır, verilmiş olan
cezalar çektirilir.
3. 22/3/2000 tarihli ve
4551 sayılı Kanunun 38 inci maddesi:
Madde 38 – 1632 sayılı Kanunda yer
alan katıksız hapis cezası ve bu cezanın uygulanmasına ilişkin hükümlerle aynı
Kanunun 33, 36, 37, 83, 86, 149, 152, 154 üncü maddeleri ile 25 inci maddesinin
(4) numaralı bendinin ilk cümlesi ve 134 üncü maddenin (2) numaralı
fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
1147
1632 SAYILI KANUNDA EK VE DEĞİŞİKLİK YAPAN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜKTEN KALDIRDIĞI KANUN VE
HÜKÜMLERİ GÖSTERİR
LİSTE
Yürürlükten Kaldırılan Mevzuatın
Yürürlükten
Kaldırılan _____________________________
Kanun veya Kanun
Hükümleri Tarihi Sayısı Maddesi
_____________________________________________ ____________
_________ _________
22/12/1934 tarih ve 2632
sayılı Kanunun 5. maddesi 11/12/1935 2862 14
27/6/1932 tarih ve 2034
sayılı Kanunun 8. maddesi 28/6/1938 3514 2
22/5/1930 tarih ve 1632
sayılı Kanunun:
– 150. maddesinin 3. bend 9/7/1956 6781 1
– 5. maddesi ile 72.
maddesinin 1.fıkrası 25/10/1963 353 259
– 173. maddesinin 3. Fıkrası 26/10/1963 357 41
– 82, 83, 86,
108, 116, 130, 145, 149.maddeleri ile 154.
maddenin 2. Fıkrasının (a)
bendi 16/6/1964 477 64
– 33, 36, 37, 83, 86, 149,
152, 154 üncü maddeleri ile 22/3/2000 4551 38
25 inci maddesinin (4)
numaralı bendinin ilk cümlesi ve 134 üncü maddesinin (2) numaralı fıkrası
1148
1632 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN
YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE
Kanun Yürürlüğe
No. Farklı tarihte yürürlüğe giren
maddeler giriş
tarihi
_______ ___________________________________________________ __________
2034 – 4/7/1932
2183 – 25/5/1933
2632 – 27/12/1934
2862 – 18/12/1935
2908 – 5/2/1936
3514 – 14/7/1938
3719 – 14/7/1939
3823 – 18/5/1940
3914 – 27/8/1940
4026 – 15/5/1941
4257 – 20/6/1942
4277 – 8/8/1942
4542 – 17/4/1944
4726 – 8/5/1945
6078 – 1/4/1953
6781 – 14/7/1956
6866 – 24/12/1956
6889 – 2/2/1957
7331 – 15/6/1959
211 – 27/5/1961
353 Kuruluşa dair hükümleri ile geçici
birinci maddesi. 26/10/1963
Usule dair ve diğer hükümleri; Askeri
mahkeme-
lerin
fiilen göreve
başladıkları tarihte
357 — 26/10/1963
477 Kuruluşa ait hükümleri 26/6/1964
Diğer
hükümleri; Disiplin
mahke-
melerinin
fiilen
göreve
başladık-
ları
tarihte
1590 – 4/6/1972
1656 – 12/2/1973
2693 – 13/7/1982
2962 – 30/11/1983
3574 – 17/6/1989
1148-1
1632
SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN
MEVZUATIN VEYA ANAYASA MAHKEMESİ TARAFINDAN İPTAL
EDİLEN HÜKÜMLERİN YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ
GÖSTERİR LİSTE
Değiştiren Kanunun/ İptal Eden Anayasa Mahkemesinin
Kararının Numarası
|
1632 sayılı Kanunun değişen veya iptal edilen
maddeleri
|
Yürürlüğe Giriş Tarihi
|
3970
|
-
|
19/5/1994 tarihinden itibaren üç ay sonra.
|
4551
|
-
|
26/3/2000 tarihinden itibaren 2 ay sonra.
|
5078
|
91,101, Ek 4, Geçici 2
|
29/1/2004
|
5080
|
67
|
29/1/2004
|
5329
|
Ek Madde 8, Ek Madde 9
|
1/6/2005
|
5739
|
Ek Madde 10
|
1/3/2008
|
6191
|
3, 39, Ek Madde 8
|
22/3/2011
|
6217
|
63
|
14/4/2011
|
KHK/650
|
Ek Madde 3
|
26/8/2011
|
6318
|
63
|
3/6/2012
|
6413
|
18,19, 82, 84, 93, 96, 117, 137, 150, 151,
162 ila 191.
|
16/2/2013
|
Anayasa
Mahkemesi’nin 18/7/2012 tarihli ve E.: 2011/113 K.:
2012/108 sayılı Kararı
|
Ek 3 üncü Madde
|
1/1/2013 tarihinden başlayarak altı ay sonra
(1/7/2013)
|
1148-2
Değiştiren Kanunun/ İptal Eden Anayasa
Mahkemesinin Kararının Numarası
|
1632 sayılı Kanunun değişen veya iptal edilen
maddeleri
|
Yürürlüğe Giriş Tarihi
|
Anayasa
Mahkemesi’nin 28/3/2013 tarihli ve E.: 2012/143, K.: 2013/48 sayılı Kararı
|
49
|
10/10/2013
|
6722
|
47, 149, Ek Madde 8
|
14/7/2016
|
Anayasa Mahkemesi’nin 14/7/2016 tarihli ve E: 2016/11, K: 2016/132
sayılı Kararı
|
67
|
23/9/2016
tarihinden başlayarak dokuz ay sonra
(23/6/2017)
|
6763
|
39, Ek
Madde 8
|
2/12/2016
|
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder