TESPİT DAVALARI

c-) Tespit Davaları

Esas olarak tespit davaları, bir hukuki ilişkinin varlığı, yokluğu ya da kapsamı konusunda şüpheler bulunması halinde açılır.

Tespit davasının konusu hukuki ilişkilerdir. Burada kastedilen hukuki ilişki, kişiler arasında ya da kişiler ile eşya ya da eşyalar arasında halihazırda bulunan ya da belli bir olaydan doğan hukuki ilişkidir.

Hukuki yarar, tespit davaları açısından daha önemli hale gelmektedir. Bu açıdan hukuki ilişkinin somutlaşması önemlidir. Hiçbir sebep yokken, bir kişinin diğer bir kişiye karşı borcu olmadığının tespiti açabilmesi halinde somutlaşmış bir hukuki yarardan söz edilemez.

Niteliği gereği uygulamada tespit davaları açısından pek çok şartın bulunması gerektiği kabul edilmektedir:

i-) Tespit davasının konusu hukuki ilişkilerdir.

ii-) Maddi vakıalar tek başına tespit davasına konu edilemez.

iii-) Hukuki yarar bulunmalıdır.

iv-) Tespit davaları açısından hukuki yarar; davacının hakkı veya hukuki durumunun yakın ve ağır bir tehlike altında olmasıdır.

v-) Diğer dava türlerinden biri ile hukuki korunma sağlanabildiği takdirde hukuki yararın varlığından bahsedilemez.